Το σκεφτήκατε από μικρές;

Προσπαθώ να φανταστώ το φωτεινό πρόσωπο της Maria Isabel Sánchez Vegara μερικά χρόνια πριν: να μεγαλώνει στην Βαρκελώνη του ’70 με ηρωίδες την Μόμο, την Πίπη την Φακιδομύτη και την Τίνκερμπελ, να κλείνει δυο δεκαετίες στην διαφήμιση και να αντιλαμβάνεται χάρη στις δίδυμες ανιψιές της πως τα παιδιά λατρεύουν να διαβάζουν ιστορίες για παιδιά που όταν «μεγάλωσαν» κατόρθωσαν μεγάλα επιτεύγματα. Κι έτσι όπως τρωγόταν από επιθυμία να δημιουργήσει κάτι πρωτότυπο πάνω στην λογοτεχνία για παιδιά, να συλλαμβάνει μια ιδέα που σπεύδει να κατοχυρώσει: να φτιάξει έναν κατάλογο με πλείστους/ες σημαντικούς/ές δημιουργούς και να εντάξει μέσα σε λίγες σελίδες όχι την επιτομή του βίου τους αλλά την παιδική τους ηλικία και ειδικά τις στιγμές που ίσως καθόρισαν την μετέπειτα πορεία τους.

Δημιουργούνται λοιπόν δυο σειρές, «Μικρά κορίτσια Μεγάλες ιδέες» και «Μικρά αγόρια, μεγάλες ιδέες» αντίστοιχα, κι έτσι στην πρώτη, χαιρόμαστε να έχουμε μικρά τομάκια με μερικές σπουδαίες γυναίκες της σύγχρονης ιστορίας να ξαναγίνονται παιδιά: από την Φρίντα Κάλο και την Αγκάθα Κρίστι μέχρι την Αμέλια Έρχαρτ και την Ρόζα Παρκς, από την Μαρί Κιουρί και την Κοκό Σανέλ μέχρι την Τζέιν Γκούντολ, την Όντρεϊ Χέμππορν και την Άννα Φρανκ. Και φυσικά δεν μπορεί να λείπει η Σιμόν ντε Μπωβουάρ.

Πώς μεγάλωσε λοιπόν η σημαντική συγγραφέας, φιλόσοφος και φεμινίστρια; Υπήρχαν στοιχεία της παιδικής της ηλικίας που την ώθησαν να δημιουργήσει μια εντελώς νέα σκέψη όσον αφορά την γυναίκα; Έπαιξε το οικογενειακό της περιβάλλον κάποιο ρόλο ώστε να ξυπνήσουν οι πνευματικές της ανησυχίες; Σίγουρα η μεγάλη βιβλιοθήκη του σπιτιού υπήρξε καθοριστική σε σημείο η ακατάπαυστη χρήση της από την μικρή Σιμόν να οδηγήσει τον πατέρα της σ’ ένα σχόλιο που μπορεί αργότερα να την ξάφνιαζε, ότι έχει αγορίστικο μυαλό  κι όχι γυναικείο. Το σχολείο την τροφοδοτούσε με ακόμα περισσότερα ερεθίσματα, αλλά ήταν η οικονομική κρίση της οικογένειάς της που απομάκρυνε την οικιακή βοηθό κι έστειλε την μητέρα στην κουζίνα, ενώ ο πατέρας απολάμβανε τον καφέ και το τσιγάρο του.

Τότε η Σιμόν αντιλαμβάνεται την ανισότητα και τον εγκλεισμό των γυναικών στα οικιακά και τον περιορισμό τους στην ανατροφή των παιδιών, και το γεγονός ότι χωρίς σπουδές, μόρφωση και εργασία θα παραμείνουν για πάντα εκεί. Ακολουθούν λοιπόν οι σπουδές στην φιλοσοφία, ο έρωτας με τον Ζαν-Πωλ Σαρτρ, η επιθυμία τους να ζουν σε χωριστά σπίτια (εικονογραφικά το ωραιότερο δισέλιδο του βιβλίου), η συνάντηση του ζεύγους με τον Τσε, όπου οι άνθρωποι του πνεύματος συνομιλούν με τον άνθρωπο της έμπρακτης επαναστάτης, οι αμφιβολίες της για τον Θεό, και φυσικά η μέγιστη συμβολή της στο φεμινιστικό κίνημα.

Το κάθε δισέλιδο/ενότητα αποδίδει την συγκεκριμένη περίσταση με ομοιοκατάληκτο ποίημα και γίνεται σκαλοπάτι για την επόμενη, συγκροτώντας έτσι σε λίγες στάσεις την πνευματική και κοινωνική ζωή της Σιμόν ντε Μπωβουάρ. Έτσι ένας μικρός σπόρος ιδεών μπαίνει ήδη στα νεαρά μυαλά, ώστε αργότερα να εντρυφήσουν ακόμα περισσότερο στα γραπτά της. Η εικονογράφος Κριστίν Ρούσσεϊ σκιτσάρει τις μορφές με τον τρόπο της καλύτερης γελοιογραφικής εικονογραφίας, ενώ ένα μικρό βιογραφικό της τιμώμενης μας περιμένει στην τελευταία σελίδα.

Εικονογράφηση: Christine Roussey. Εκδ. Παπαδόπουλος, 2019, σελ. 40, μτφ. Κλεοπάτρα Ελαιοτριβιάρη, 2019 [Σειρά: Μικρά κορίτσια με μεγάλες ιδέες], [Maria Isabel Sánchez Vegara – Peguena y Grande Simone de Beauvoir (2018)]

Δημοσίευση και στο Πανδοχείο των παιδιών, εδώ.