Πανδοχείο

Περί γραφής

Θα μας συνοδεύσετε ως την θύρα του τελευταίου σας βιβλίου;

Είναι δύο: ο τρίτος και ο τέταρτος τόμος των έργων μου, που εκδόθηκαν ταυτόχρονα στον «Αιγόκερω», περιλαμβάνοντας τα θεατρικά μου της περιόδου 2007-2012. Αρχίζει με το «Αίμα που μαράθηκε» – τη διασκευή της «Κερένιας κούκλας» του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου, που έγραψα για τον Γιώργο Σαχίνη και την ομάδα του – και τελειώνει με τον «Όθωνα και (την) Ποθούλα», που ανέβασαν ο Σταμάτης Φασουλής και η Σοφία Φιλιππίδου το χειμώνα που μας πέρασε.

Σκέφτεστε το ενδεχόμενο συστηματικότερης γραφής «μη θεατρικής» λογοτεχνίας;

Μόνο ως υστερόγραφο στην «θεατρική μου λογοτεχνία». Δηλαδή βιαστικά και κάπως επιπόλαια.

Τι σας ώθησε στην συγγραφή θεατρικών έργων αντί άλλων γραφών;

Το γεγονός ότι τελικά ένα θεατρικό μπορεί να γράφεται κατά μόνας (αν και όχι πάντα) αλλά συμβαίνει (πάντα) ενώπιον μαρτύρων. Κι άλλοι λόγοι ίσως. Αλλά δεν τους ξέρω.

Ποιες οι ηδονές και ποιες οι απογοητεύσεις μιας τέτοιας γραφής;

Σε χειροκροτούν, αν υποθέσουμε ότι… Αλλά εσύ λείπεις πάντα (το δεύτερο το βάζω στις ηδονές. Χωρίς, εννοείται, να μ’ απογοητεύει το πρώτο).

Θα μοιραστείτε μια μικρή παρουσίαση – εισαγωγή στο κάθε σας έργο χωριστά (είτε σε μορφή επιγραμματικής παρουσίασης, είτε γράφοντας για το πότε, πώς, υπό ποιες συνθήκες και ποιους πόθους συνεγράφησαν);

Δεν θα το κάνω. Ούτε να αναπολήσω θέλω ούτε να ανασκοπήσω τις στάσεις μιας διαδρομής που συνεχίζεται. Έτσι κι αλλιώς, ό,τι κι αν πω σήμερα, το βέβαιο θα είναι ότι άλλα εννοούσα τότε που τα έγραφα.

Έχετε γράψει σε τόπους εκτός του γραφείου σας/σπιτιού σας;

Περιστασιακά, αποσπασματικά και ανολοκλήρωτα… σε  διάφορους χώρους.

Σας ακολούθησε ποτέ κανένας από τους ήρωες των βιβλίων σας; Μαθαίνετε τα νέα τους;

Δεν με ακολουθούν αλλά, ευτυχώς, δεν μου γυρνάνε και την πλάτη αν τύχει και συναντηθούμε.

Ποιος είναι ο προσφιλέστερός σας τρόπος συγγραφής; Πώς και πού παγιδεύετε τις ιδέες σας;

Δεν παγιδεύω ιδέες. Πρόσωπα προσπαθώ να παγιδεύσω. Καταλήγοντας να πέσω εγώ στην παγίδα τους. Και να με φυλακίσουν μπροστά σε μια λευκή οθόνη.

Εργάζεστε με συγκεκριμένο τρόπο; Ακολουθείτε κάποια ειδική διαδικασία ή τελετουργία; Επιλέγετε συγκεκριμένη μουσική κατά την γραφή ή την ανάγνωση; Γενικότερες μουσικές προτιμήσεις;

Γράφω συνήθως πρωί χωρίς ν’ ακούω τίποτ’ άλλο εκτός από τις φωνές των ηρώων μου. Τώρα αν έχουν κέφι ν’ ακούσουν ή, ακόμη καλύτερα, να τραγουδήσουν κάτι…

Ποιες είναι οι σπουδές σας και πώς βιοπορίζεστε; Διαπιστώνετε κάποια εμφανή απορρόφηση των σπουδών και της εργασίας σας στη γραφή σας (πχ στην θεματολογία ή τον τρόπο προσέγγισης);

Τα γνωστά νομικά, τα οποία τελείωσα, υπηρέτησα λίγο, κλείδωσα.

Γράψατε ποτέ ποίηση – κι αν όχι, για ποιο λόγο;

Παλιά, πολύ παλιά. Στα βάθη μιας ηλικίας που έψαχνε τον καλύτερο τρόπο να ονομάσει το αίσθημά της και πανηγύριζε νομίζοντας ότι τον έχει βρει (δεν τον είχε).

Αν είχατε σήμερα την πρόταση να γράψετε μια μονογραφία – παρουσίαση κάποιου προσώπου της λογοτεχνίας ή γενικότερα ποιο θα επιλέγατε;  

Δεν το έχω σκεφτεί. Αλλά τώρα που το λέτε…

Τι γράφετε τώρα;

Ένα(ακόμη) έργο.

Πώς βλέπετε το σύγχρονο ελληνικό θέατρο; Υπάρχουν δημιουργοί ή έργα που σας προσέλκυσαν;

Μετα-κινούμενο στην άμμο του αδυσώπητου παρόντος μας. Όσο για έργα και δημιουργούς είναι τόσα πολλά όσο και κείνα που … μ’ έδιωξαν.

Περί ανάγνωσης

Αγαπημένοι σας παλαιότεροι και σύγχρονοι συγγραφείς.

Ο Τέννεση Ουίλιαμς, η Λούλα Αναγνωστάκη, η Μάρω Δούκα. Ο Στρατής Τσίρκας, ο Κοσμάς Πολίτης. Η Τζένη Μαστοράκη και η Μαρία Λαϊνά. Η Ντυράς και η Γιουρσενάρ παλιότερα. Και ο Τζ. Ντ. Σάλιντζερ .

Αγαπημένα σας παλαιότερα και σύγχρονα βιβλία.

Η «Eroica» του Πολίτη. «Η πόλη» του Σπύρου Πλασκοβίτη. «Η γραμμή του ορίζοντος» του Χρήστου Βακαλόπουλου. Η «Πλωτή πόλη» και «Οι λεύκες ασάλευτες» της Μάρως Δούκα. Το «Σοφό παιδί» του Χωμενίδη, ο «Άχρηστος Δημήτρης» του Γιώργου Συμπάρδη και «Η Ιδιαιτέρα» της Ελιάνας Χουρμουζιάδου. Η «Βιοτεχνία Υαλικών» του Μένη Κουμανταρέα. Η «μεγάλη χίμαιρα» του Καραγάτση και το «Τρίτο στεφάνι» του Ταχτσή – ας μην περάσω τα σύνορα.

Αγαπημένα σας διηγήματα.

Κάποια του Ρέιμοντ Κάρβερ. Και το «Ωχ, βασανάκια» του Παπαδιαμάντη.

Σας έχει γοητεύσει κάποιος σύγχρονος νέος έλληνας λογοτέχνης;

Ο Χρήστος Αστερίου και το «Ίσλα Μπόα» του.

Αγαπημένος ή/και ζηλευτός λογοτεχνικός χαρακτήρας.

Νομίζω ο Τρέπλιεφ από τον τσεχωφικό «Γλάρο». Ο Χώκλμπερι Φιν. Και ο Κόλιν με την Χλόη του «Αφρού των ημερών».

Αγαπημένο σας ελληνικό λογοτεχνικό περιοδικό, «ενεργό» ή μη; Κάποιες λέξεις για τον λόγο της προτίμησης;

Το «Εντευκτήριο» θα σας πω και θα μου πείτε ότι μεροληπτώ (για πολλούς λόγους).

Τι διαβάζετε αυτό τον καιρό;

Διηγήματα της Φλάνερυ Ο’ Κόνορ.

Διαβάζετε λογοτεχνικές παρουσιάσεις και κριτικές; Έντυπες ή ηλεκτρονικές; Κάποια ιδιαίτερη προτίμηση στις μεν ή (και) στις δε; 

Πάρα πολύ σπάνια για να έχω και προτιμήσεις.

Θα μας γράψετε κάποια ανάγνωση σε αστικό ή υπεραστικό μεταφορικό μέσο που θυμάστε ιδιαίτερα;  [μέσο – διαδρομή – βιβλίο – λόγος μνήμης]

Δεν διαβάζω στα μέσα μεταφοράς. Συνήθως γράφω με το νου μου, κοιτώντας τους συνεπιβάτες μου ή έξω απ’ το παράθυρο.

Περί αδιακρισίας

Παρακολουθείτε σύγχρονο κινηματογράφο ή θέατρο; Σας γοήτευσε ή σας ενέπνευσε κάποιος σκηνοθέτης, ταινία, θεατρική σκηνή;

Ου, ένα σωρό. Συχνά σκέφτομαι ότι αν δεν είχα δει την «Κλυταιμνήστρα;» του Αντρέα Στάϊκου, στην παράσταση του Βασίλη Παπαβασιλείου το 1987, μπορεί και να σκεφτόμουν το θέατρο αλλιώς ή και καθόλου. Πολύ πρόσφατα δε, το «Little Children» του Todd Field με βοήθησε να ολοκληρώσω το τελευταίο μου θεατρικό έργο.  

Οι εμπειρίες σας από το διαδικτυώνεσθαι;

Αν εννοείτε τα social media, πλήττω αφόρητα. Ακόμη και τ’ αυτιά μου πονούν όταν διάφοροι μου μεταφέρουν τις «εμπειρίες» τους. Από κει και πέρα, μπαίνω σε κάποιες ιστοσελίδες, διαβάζω κάτι που και που, αντλώ κάποιες πληροφορίες… Μέχρι εκεί, δεν είμαι για περισσότερα.

Αν κάποιος σας χάριζε την αιώνια νιότη με αντίτιμο την απώλεια της συγγραφικής ή αναγνωστικής σας ιδιότητας, θα δεχόσασταν τη συναλλαγή;

Δεν θα έμπαινα ποτέ στη διαδικασία να διαπραγματευτώ ο,τιδήποτε με αντάλλαγμα να παραμένω εσαεί ίδιος.

Κάποια ερώτηση που θα θέλατε να σας κάνουμε μα σας απογοητεύσαμε; Απαντήστε την!

Οι απαντήσεις, ενίοτε, απογοητεύουν. Οι ερωτήσεις είναι πάντα γοητευτικές, όπως όλες οι αφετηρίες.

Παρουσίαση της νουβέλας του Άκη Δήμου «Ούζο και μελαγχολία»  εδώ.