Πανδοχείο

Περί συγγραφής

Φέτος κυκλοφόρησε το βιβλίο σας Provos & Merry Pranksters. Τα πρωτοποριακά κινήματα της δεκαετίας του ’60 (παρουσίαση από το Πανδοχείο εδώ). Πώς αποφασίσατε να γράψετε την ιστορία των δυο επιδραστικών ομάδων της δεκαετίας του ’60;

Άρχισα να ερευνώ το θέμα για να ικανοποιήσω τη δική μου περιέργεια, και έμεινα εντυπωσιασμένος από το εύρος αυτής της ιστορίας, τον τρόπο που επηρέασαν οι δύο αυτές ομάδες τη σύγχρονη αντικουλτούρα και το πόσο αποσιωπήθηκαν όλα αυτά τα σημαντικά κομμάτια του νεολαιίστικου κινήματος του ’60. Φανταστείτε ότι όλοι γνωρίζουμε πλέον την έννοια των trolls, την κουλτούρα του ποδηλάτου και της ήπιας μετακίνησης μέσα στην πόλη, τις καταλήψεις των άδειων σπιτιών και την επαναδιεκδίκηση του δημόσιου χώρου, τη σημασία κάθε αντιαπαγορευτικής καμπάνιας, τα οικολογικά θέματα. Επίσης όλοι γνωρίζουμε το Magic Bus, την κοινοβιακή ζωή, τα rave πάρτυ, το Woodstock και τις μεγάλες ροκ συναυλίες, τα ηλεκτρονικά gadgets, την διαδραστική πλευρά των πραγμάτων, τον κυβερνοχώρο. Μου φάνηκε λοιπόν περίεργο που δεν γνωρίζαμε σχεδόν τίποτα για τους ανθρώπους που έβαλαν στη ζωή μας όλα αυτά τα καινούρια θέματα.

Αντιμετωπίσατε δυσκολίες στην αναζήτηση και τη χρήση του πρωτογενούς υλικού;

Αντιμετώπισα δυσκολίες στη συλλογή του υλικού για τους Provos. Όταν άρχισα να συλλέγω το υλικό μου δεν υπήρχε σχεδόν τίποτα στην αγγλική γλώσσα. Για τους Merry Pranksters υπήρχε αρκετό υλικό που όμως ήταν απαραίτητο να διασταυρωθεί, προτού χρησιμοποιηθεί.

Τι σας εντυπωσίασε περισσότερο στην κάθε ομάδα;

Στους Provos με εντυπωσίασε η εξυπνάδα, η δημιουργικότητα, η ομαδικότητα, ο τρόπος με τον οποίο έκαναν κριτική στο σύστημα, και ταυτόχρονα πρότειναν πράγματα μιας άλλης αντίληψης και κουλτούρας. Στους Merry Pranksters με εντυπωσίασε η πίστη τους και η αφοσίωσή τους σ’ αυτήν την καινούρια εμπειρία, και η ανάγκη τους να μοιραστούν την εμπειρία τους με άλλους ανθρώπους, χωρίς κερδοσκοπικά οφέλη.

Αν μπορούσατε να επιλέξετε να συμμετάσχετε σε μια από αυτές ποια θα ήταν και γιατί;

Θα προτιμούσα τους Provos, καθώς είναι πιο κοντά στην κουλτούρα μου!

Θα συνεχίσετε με την καταγραφή κινημάτων ή άλλων σπουδαίων και συχνά άγνωστων ιστοριών;

Ελπίζω να έχω το κουράγιο και τη δύναμη να καταγράψω κι άλλες τυχόν παρόμοιες περιπτώσεις.

Σκεφτήκατε ποτέ το ενδεχόμενο της συγγραφής μυθοπλασίας;

Το σκέφτηκα, αλλά ακόμα δεν έχω βρει τον τρόπο ή τη δύναμη να κάνω αυτό το βήμα.

Περί εκδόσεων

Εκδόσεις Σοφίτα. Θα μας δώσετε ένα γενικό διάγραμμα της δημιουργίας του εκδοτικού οίκου; Έχετε κάποιο προσωπικό σχέδιο ή επιθυμία;

Η «Σοφίτα» έχει στόχο να κάνει κάποια ενδιαφέροντα – για μας – βιβλία που πιθανότατα δεν θα έκανε κάποιος άλλος. Βιβλία «χειροποίητα», με την έννοια ότι παρουσιάζουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον τόσο θεματολογικά, όσο και στην πραγματοποίησή τους.

Είχατε ή έχετε άλλη σχέση με το χώρο της λογοτεχνίας πλην της αναγνωστικής;

Εκτός από αναγνώστης, έχω και κάποιες γνώσεις πάνω στη μετάφραση και την επιμέλεια των κειμένων. Θέλω να πω ότι έχω και μια «επαγγελματική» ματιά.

Πως επιλέξατε ή καταλήξατε στο όνομα;

Έχω μια ιδιαίτερη αγάπη για τις σοφίτες! Έχω ζήσει αρκετά χρόνια της ζωής μου σ’ αυτές. Η σοφίτα αντιπροσωπεύει για μένα έναν μικρό χώρο γεμάτο βιβλία, έρωτα και μουσικές, έναν χώρο προσωπικής δουλειάς και ανάγνωσης. Είναι ένας χώρος που συνδυάζει το «ευτελές» και το «υψιπετές». Ακόμα και η ιδέα για το εκδοτικό αυτό εγχείρημα, συνελήφθη σε μια σοφίτα. Έτσι το θεώρησα σαν ιδανικό όνομα για το σκοπό αυτό, και είμαι πολύ χαρούμενος που κατορθώσαμε να το απεικονίσουμε και στο λογότυπο των εκδόσεων.

Ποια βιβλία έχετε εκδώσει ως τώρα;

Έχουμε εκδώσει τρία βιβλία: τους Provos & Merry Pranksters, Τα ποιήματα του Καλοκαιριού / Summer Poems, και Τα Ποιήματα του Χειμώνα / Winter Poems, δύο δίγλωσσες ανθολογίες (αγγλικά-ελληνικά) με ποιήματα κορυφαίων ποιητών της αγγλοσαξονικής λογοτεχνίας που ανασυνθέτουν την αίσθηση του Χειμώνα και του Καλοκαιριού αντίστοιχα.

Ποια βιβλία περιλαμβάνονται στα άμεσα εκδοτικά σας πλάνα;

Βγαίνει αυτές τις μέρες το βιβλίο του Γιάννη Λογαρά, TAXI: Ιστορίες της κίτρινης φυλής. Ένα βιβλίο στο οποίο οι ταξιτζήδες της Αθήνας αφηγούνται τις πιο παράξενες ιστορίες που διαδραματίστηκαν μέσα στο ταξί τους. Πρόκειται για μικρά διηγήματα δρόμου, με αγοραία γλώσσα, που «μυρίζουν» Αθήνα.

Ποια είναι τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ένας εκδοτικός οίκος;

Τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας εκδοτικός οίκος, είναι η έλλειψη ρευστότητας και η έλλειψη προσανατολισμού.

Υπάρχουν άλλοι τίτλοι που επιθυμείτε να εκδώσετε; Κάποιοι ήδη εκδοθέντες που θα θέλατε να έχετε εκδώσει εσείς;

Επιτρέψτε μου να μην σας απαντήσω σ’ αυτό. Είμαι σε μια συνεχή αναζήτηση και δεν μπορώ να σας δώσω ένα ακριβές στίγμα.

Πως κρίνετε την σύγχρονη εκδοτική κατάσταση; Σε ποιο βαθμό επηρεάζουν οι τρέχουσες συνθήκες την παραγωγή και την αγορά των βιβλίων σας;

Η σύγχρονη εκδοτική κατάσταση είναι τελείως ρευστή. Το σχετικά μικρό, αλλά συνεπές ελληνικό αναγνωστικό κοινό, συμπιέζεται οικονομικά. Τα μεγάλα εκδοτικά σχήματα κλυδωνίζονται επικίνδυνα, ενώ τα μικρά εκδοτικά σχήματα απειλούνται με αφανισμό. Αυτό σημαίνει ότι ο εκδοτικός χώρος κινδυνεύει να χάσει το εύρος και την πολυσυλλεκτικότητα του. Φανταστείτε ένα εκδοτικό τοπίο που θα κυριαρχείται από τους εμπορικούς εκδοτικούς «δεινόσαυρους». Αυτό σημαίνει ότι μεγάλο κομμάτι της ελληνικής σκέψης και λογοτεχνίας, θα μείνει στην αφάνεια, αφού θα προτιμούνται οι εύκολες μεταγλωττίσεις κάποιων «διεθνών εμπορικών» εκδοτικών επιτυχιών. Αποτέλεσμα; Μια λογοτεχνική ομοιομορφία, που δεν θα έχει επιβληθεί από κάποια δημιουργική, αλλά από καθαρά εμπορική φτώχεια.

Περί ανάγνωσης

Αγαπημένοι σας παλαιότεροι και σύγχρονοι συγγραφείς, βιβλία

Αγαπημένοι συγγραφείς, πολλοί και διάφοροι. Φραντς Κάφκα, Τόμας Μαν, Μπορίς Βιάν, Ρεϊμόντ Ραντιγκέ, Πιερ Λουίς, Μαρκήσιος ντε Σαντ, Ονορέ ντε Μπαλζάκ, Ζαν Κοκτώ, Αλμπέρ Καμύ, Τζακ Λόντον, Τσαρλς Μπουκόφσκυ, Νόρμαν Σπίνραντ, Τσακ Παλάνιουκ, Ουίλιαμ Όρτον κ.α.

Αγαπημένα σας παλαιότερα και σύγχρονα βιβλία.

Τα πιο αγαπημένα βιβλία, είναι όσα με ανάγκασαν να τα διαβάσω σχεδόν απνευστί, μην επιτρέποντας στην καθημερινή ζωή να τα κατακερματίσει.

Αν είχατε σήμερα την πρόταση να γράψετε ή να εκδώσετε μια μονογραφία – παρουσίαση κάποιου προσώπου της λογοτεχνίας ή γενικότερα ποιο θα επιλέγατε;  

Αν έγραφα μια μονογραφία θα ήθελα να ασχοληθώ με την περίπτωση του Έζρα Πάουντ. Μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα της οποίας το ποιητικό έργο δεν έχει κατά τη γνώμη μου ακόμα αποτιμηθεί.

Τι διαβάζετε αυτό τον καιρό;

Διαβάζω πολλά πράγματα μαζί. Διαβάζω για τη θεωρία του Χάους, την επέλαση των Τρολς, διαβάζω ποίηση, μικρά διηγήματα ελληνικά και ξένα. Και βέβαια διάφορα χειρόγραφα που κατά καιρούς πέφτουν στα χέρια μου. Προσπαθώ να βρω τη χρυσή τομή -αν υπάρχει- ώστε να μην χάσω την επαφή με το επαγγελματικό διάβασμα και ταυτόχρονα να μην χάσω εκείνη τη φρέσκια αίσθηση που θα μου επιτρέψει να αναγνωρίσω κάτι πραγματικά ενδιαφέρον.

Παρουσίαση του βιβλίου του Γιάννη Γ. Μπαζού Provos & Merry Pranksters εδώ.

Στις εικόνες: Το Λεωφορείο του Παραπέρα, τα Τεύχη των Πρόβος, ο Ken Kesey μπροστά στο θρυλικό όχημα, Ezra Pound, Jean Cocteau, Raymond Radiguet.