Πανδοχείο

Αγαπημένοι σας παλαιότεροι και σύγχρονοι συγγραφείς.

Νεώτερη αγαπούσα πολύ τον Ντοστογιέφσκι κι είμαι βέβαιη πως αν ξαναδιάβαζα τώρα τα βιβλία του, η αγάπη μου θα ανανεωνόταν. Απ’ τους κλασικούς θαύμασα επίσης πολύ τον Μαρσέλ Προυστ, τον Φραντς Κάφκα και τον Ρόμπερτ Μούζιλ. Ιδιαιτέρως συμπαθείς υπήρξαν για μένα κι οι Ίταλο Καλβίνο και Βίτολντ Γκόμπροβιτς. Συγκινούμαι και γελάω αφάνταστα με τον Σάμιουελ Μπέκετ. Από τους σύγχρονους συγγραφείς ποτέ δε με απογοητεύει ο Φίλιπ Ροθ, ο Τζόναθαν Κόου, ο Χαρούκι Μουρακάμι. Επίσης νιώθω μεγάλη έλξη και μια παράξενη οικειότητα προς τη Γιόκο Ογκάουα.

Αγαπημένα σας παλαιότερα και σύγχρονα βιβλία.

Ο Μαιτρ κι η Μαργαρίτα του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, Το μετάξι του Αλεσσάντρο Μπαρρίκο, οι Φωνές του Αντόνιο Πόρτσια, το Αλεξανδρινό Κουαρτέτο του Λώρενς Ντάρρελ, οι Αόρατες Πόλεις του Ίταλο Καλβίνο, το Εξαιρετικά δυνατά κι απίστευτα κοντά του Τζόναθαν Φόερ, τα Αποσπάσματα του ερωτικού λόγου του Ρόλαν Μπαρτ, τα Σημειωματάρια του Καμύ, κι άλλα που ίσως ξεχνάω..

Αγαπημένα σας διηγήματα.

Όλα τα διηγήματα του Ρέιμοντ Κάρβερ, το Ιδανική μέρα για μπανανόψαρα του Σάλλιντζερ, όλα τα διηγήματα της συλλογής Κανείς δεν άναβε τα φώτα του Φελισμπέρτο Ερνάντες, το Όταν συνάντησα το 100% τέλειο κορίτσι για μένα, του Μουρακάμι και πολλά άλλα.

Σας έχει γοητεύσει κάποιος σύγχρονος νέος έλληνας λογοτέχνης;

Αρκετοί όπως: ο Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης, ο Χρήστος Οικονόμου, ο Νίκος Αδάμ Βουδούρης.

Σας ακολούθησε ποτέ κανένας από τους ήρωες των βιβλίων σας; Μαθαίνετε τα νέα τους;

Οι ήρωες των βιβλίων μου προσπαθούν να παρατείνουν τη ζωή τους με κάθε τρόπο, είτε πηδώντας στο επόμενο βιβλίο με άλλο προσωπείο, είτε πηδώντας στη ζωή μου αξιώνοντας την προσωπική τους αθώωση, ενίοτε την εκδίκηση, σπάνια κάποια αποζημίωση, πάντοτε δε σπέρνοντας τη σύγχυση ανάμεσα στους δύο κόσμους, το λογοτεχνικό και τον πραγματικό (άσε που βγάζουν και κάτι θλιβερά λογύδρια πως σύνορα δεν υπάρχουν και τάχα μου οι δύο κόσμοι είναι ένας).

Αγαπημένος ή/και ζηλευτός λογοτεχνικός χαρακτήρας.

Η πρωταγωνίστρια του Ξενοδοχείον Ίρις της Γιόκο Ογκάουα κι ο μικρός πρωταγωνιστής στον Φύλακα στη σίκαλη του Σάλλιντζερ.

Έχετε γράψει σε τόπους εκτός του γραφείου σας/σπιτιού σας;

Σπάνια κι όχι με μεγάλη επιτυχία.

Ποιος είναι ο προσφιλέστερός σας τρόπος συγγραφής; Πώς και πού παγιδεύετε τις ιδέες σας;

Πάντα, τώρα πια, γράφω στο κομπιούτερ – αν αυτό εννοείτε – και πολύ σπάνια κρατάω σημειώσεις σε μπλοκάκια. Ιδέες, βέβαια, μου γεννιόνται καθημερινά, μερικές απ’ τις οποίες ομαδοποιούνται με τον καιρό σχηματίζοντας περίεργα σύννεφα, κάτω απ’ τη σκιά των οποίων ζω για ένα διάστημα μέχρι να βρέξει το επόμενο βιβλίο.

Εργάζεστε με συγκεκριμένο τρόπο; Ακολουθείτε κάποια ειδική διαδικασία ή τελετουργία; Επιλέγετε συγκεκριμένη μουσική κατά την γραφή ή την ανάγνωση; Γενικότερες μουσικές προτιμήσεις;

Συνήθως ανάμεσα σε δυο βιβλία μου μεσολαβεί αρκετό διάστημα, στη διάρκεια του οποίου είτε δεν γράφω απολύτως τίποτε, περιμένοντας να ξαναγεμίσουν οι μπαταρίες μου, είτε γράφω κάποιο διήγημα πού και πού, συνήθως μετά από παραγγελία (για κάποια συλλογή, κάποιο ένθετο εφημερίδας κλπ) ίσα ίσα για να κρατιέμαι σε φόρμα. Με λύπη μου διαπιστώνω πως δεν ανήκω στην κατηγορία των συγγραφέων που επιδίδονται κάθε μέρα σε οκτάωρα γραψίματα γράφοντας και σκίζοντας, ξαναγράφοντας και ξανασκίζοντας, όπως ίσως να απαιτούσε κάποιο είδος συγγραφικής πειθαρχίας και άσκησης. Εγώ γράφω σε καθημερινή βάση μόνο όταν ξεκινάω κάποιο βιβλίο και πάλι δεν αφιερώνω πάνω από λίγη ώρα κάθε μέρα. Σίγουρα πάντως, μιλώντας και μ’ άλλους συγγραφείς, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα πως δεν υπάρχουν συνταγές γραψίματος. Η δική μου απαιτεί μικρές δόσεις και μεγάλη συγκέντρωση. Ως εκ τούτου είτε υπάρχει μουσική είτε δεν υπάρχει, στ’ αυτιά μου πάντως – όταν γράφω –  δεν φτάνει.

Μια μικρή παρουσίαση/εισαγωγή στο κάθε σας βιβλίο χωριστά [ή για όσα κρίνετε]. Είτε σε μορφή επιγραμματικής παρουσίασης, είτε γράφοντας για το πότε, πώς, υπό ποιες συνθήκες και ποιους πόθους συνεγράφησαν. Τυγχάνει κάποιο περισσότερο αγαπημένο των άλλων;

Το πρώτο μου, μια ιδιωτική έκδοση υπό τον τίτλο Αν έρθεις φέτος, ήταν ένα είδος ημερολογίου, όπου κάθε δισέλιδο αντιστοιχούσε σε ένα μήνα κι απαρτιζόταν αντίστοιχα κι από μια εικόνα-κολάζ κι ένα κείμενο. Εκείνη την εποχή ασχολούμουν αρκετά με το κολάζ και τη φωτογραφία. Είχα τραβήξει λοιπόν μια σειρά από κορμούς ευκαλύπτων από πολύ κοντά έτσι ώστε να δίνουν την εντύπωση τοπίου ή ζωγραφικού πίνακα. Με βάση αυτές τις φωτογραφίες δημιουργήθηκαν τα 12 κολάζ της συλλογής.   

Τα επόμενα δύο, το Του ύψους και του βάθους, μικρές ιστορίες και  Οι προδοσίες των ονομάτων βγήκαν απ’ τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια, οι οποίες μου έδωσαν την ευκαιρία να δημισεύσω αυτές τις πρώτες μου συλλογές διηγημάτων. Η πρώτη, μάλιστα, περιείχε και κάποια πολύ μικρά κείμενα που με δυσκολία μπορεί κανείς να τα χαρακτηρίσει διηγήματα, μια που συνόρευαν σχεδόν με την ποίηση. Στην πραγματικότητα, και παρ’ όλο που τότε είχε προταθεί για το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου λογοτέχνη, επρόκειτο για ένα συνονθύλευμα από διαφορετικά είδη κειμένων, άνισα μάλλον μεταξύ τους, κάποια απ’ τα οποία μου αρέσουν πολύ ακόμα και σήμερα και κάποια ιδιαιτέρως αδύναμα που όμως – ίσως γι αυτό – τ’ αγαπώ πολύ.

Το βιβλίο για το οποίο γράφτηκαν οι πιο πολλές και καλές κριτικές ήταν το επόμενο, το Μεταξύ συρμού και αποβάθρας, ένα μυθιστόρημα που στην πλοκή του είχε ενσωματώσει πίνακες του Μαγκρίτ καθώς και ποιήματα του Λειβαδίτη. Το περιοδικό (δε)κατα του απένειμε το 2009 το βραβείο μυθιστορήματος. Το τελευταίο μου ήταν μια νουβέλα, Το Νόημα, η οποία ανήκει στη σειρά Εμείς και οι άλλοι, που κυκλοφορεί απ’ τις εκδόσεις Κέδρος. Η πλοκή της περιστρέφεται γύρω απ’ το θέμα της τρέλας και βαδίζει μ’ έναν ελεύθερο τρόπο πάνω στα χνάρια της Αλίκης στη χώρα των Θαυμάτων.

Πώς βιοπορίζεστε;

Έχω εργασθεί ως φιλόλογος στη μέση εκπαίδευση διδάσκοντας ως επί το πλείστον Νέα Ελληνικά σε δημόσια τεχνικά λύκεια αλλά έκανα και μια σύντομη θητεία στην ιδιωτική εκπαίδευση. Τον τελευταίο καιρό διδάσκω Νεοελληνική Λογοτεχνία σε μια θεατρική σχολή ενώ παράλληλα συντονίζω μια λέσχη ανάγνωσης, κάνω μαθήματα δημιουργικής γραφής σε παιδιά αλλά και σε διάφορες ομάδες ενηλίκων. Επίσης, γράφω μια στήλη για το βιβλίο στο Κοντέινερ.

Η ενασχόλησή σας με την εκπαίδευση σας απορροφά μόνο πολύτιμο συγγραφικό χρόνο ή εξαργυρώνεται «συγγραφικά» με κάποιο τρόπο; 

Αν η «συγγραφική εξαργύρωση» σημαίνει άντληση έμπνευσης και υλικού από τις εμπειρίες μου στην τάξη, σίγουρα συμβαίνει. Άλλωστε δεν υπάρχει πτυχή της ζωής μου που να μην «εξαργυρώνω» με αυτή την έννοια συγγραφικά. Η τάξη θα μου ξέφευγε;

Αγαπημένο σας ελληνικό λογοτεχνικό περιοδικό, «ενεργό» ή μη; Κάποιες λέξεις για τον λόγο της προτίμησης;

Μου είναι πολύ συμπαθή δύο περιοδικά που κυκλοφορούν ηλεκτρονικά: το ένα είναι η Bookpress (που κάποτε κυκλοφορούσε και ως μηνιαίο free press για το βιβλίο) και το άλλο είναι το Βακχικόν, ένα ηλεκτρονικό περιοδικό όχι αυστηρά λογοτεχνικού περιεχομένου, αλλά προσανατολισμένο γενικότερα στις τέχνες και τα γράμματα. Στα συν αυτών των δύο περιοδικών είναι η φρεσκάδα των προσώπων, των ιδεών και του υλικού τους. Πολύ καλό περιοδικό θεωρώ επίσης τα (δε)κατα, καθώς τα κείμενα που δημοσιεύονται εκεί έχουν μια νέα ματιά και άποψη.

Αν είχατε σήμερα την πρόταση να γράψετε μια μονογραφία – παρουσίαση κάποιου προσώπου της λογοτεχνίας ή γενικότερα ποιο θα επιλέγατε;

Θα επέλεγα τον Σκαρίμπα, ο οποίος μου είναι ιδιαίτερα αγαπητός. 

Παρακολουθείτε σύγχρονο κινηματογράφο; Σας γοήτευσε ή σας ενέπνευσε κάποιος σκηνοθέτης ή ταινία;

Παρακολουθώ αρκετά τον σύγχρονο κινηματογράφο. Η τελευταία ταινία που είδα και με γοήτευσε ήταν η δανέζικη που πήρε φέτος το Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας και λέγεται Ίσως αύριο.

Πώς και δεν γράψατε ποίηση;

Σε όλα μου σχεδόν τα βιβλία περιέχονται σχεδόν αυτόνομα κομμάτια που θα μπορούσαν να ονομασθούν ποιητικά.

Τι διαβάζετε αυτό τον καιρό;

Εντός ολίγου τελειώνω το Σόλαρ, του Ίαν Μακ Γιούαν, ενός συγγραφέα που δεν είχα διαβάσει μέχρι τώρα, και το βρίσκω πολύ καλό.

Τι γράφετε τώρα;

Τώρα δεν γράφω τίποτε κι αν θέλω να είμαι ειλικρινής, κάθε φορά που τελειώνω ένα βιβλίο καταλαμβάνομαι από την τρομακτική βεβαιότητα πως δεν θα ξαναγράψω ποτέ τίποτε. Το γεγονός πως μέχρι τώρα συστηματικά διαψεύδομαι ουδόλως με καθησυχάζει. 

Κάποια ερώτηση που θα θέλατε να σας κάνουμε μα σας απογοητεύσαμε; Απαντήστε την!

Ερώτηση: Κυρία Μαρούτσου, αν κάποιος σας χάριζε την αιώνια νιότη με αντίτιμο την απώλεια της συγγραφικής σας ιδιότητας, θα δεχόσασταν αυτή τη συναλλαγή;

Απάντηση: Εσείς τι λέτε;

[Η θέση του Πανδοχείου: Δεν ξέρουμε. Αλλά εφεξής εντάσσουμε την ερώτηση στο Αίθριο. Τα πνευματικά δικαιώματα θα σας καταβάλλονται στο τέλος κάθε χρόνου.]