Suzanne Lang – Τέλεια μέρα για νεύρα

Συναισθήματα ελεύθερα, θυμός αποδεκτός!

Ο έξοχα σχεδιασμένος νευριασμένος χιμπατζής του εξωφύλλου αποτελεί πλέον μέλος της οικογένειας. Στις εύθυμες στιγμές μας γίνεται μάσκα, μασκότ και μασκαράς αλλά σε όλες τις υπόλοιπες αποτελεί ένα απολύτως κατανοητό ζωάκι που το λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη γιατί έχει διάφορα να μας μάθει. Γιατί εδώ ο Τζιμ με το όνομα, δεν έρχεται μόνο να μας προτείνει τι γίνεται όταν είμαστε εμείς εκνευρισμένοι και πώς να διαχειριστούμε τον θυμό μας αλλά και τι να κάνουμε όταν οι άλλοι βρίσκονται σε ανάλογη κατάσταση.

Ας πούμε, λοιπόν, πως ξυπνάμε ένα πρωί και ο καιρός είναι μια χαρά αλλά εμείς όχι. Δεν γνωρίζουμε το πώς και το γιατί, το μόνο για το οποίο είμαστε σίγουροι είναι ότι έχουμε νεύρα και τίποτα δεν μας αρέσει. Οι μπανάνες είναι πολύ γλυκές, ο ήλιος πολύ φωτεινός, η θάλασσα περισσότερο μπλε απ’ όσο πρέπει. Ο γορίλλας Νόρμαν, καλός του φίλος και γείτονας στο από πάνω κλαδί, αναλαμβάνει να τον ηρεμήσει ή έστω να συζητήσουν να δει τι γίνεται. Αδυνατεί να καταλάβει πώς είναι δυνατόν μια τόσο έκτακτη μέρα να μην κάνει κάποιον χαρούμενο. To ίδιο επιχειρούν με την σειρά τους όλοι οι σύμβιοι της ζούγκλας: το μαραμπού, ο λεμούριος, το φίδι, τα πουλιά. Το καθένα έχει και την δική του πρόταση – προτροπή: μη σουφρώνεις τα φρύδια, μην είσαι κατσούφης, ίσιωσε την πλάτη σου, δοκίμασε να τραγουδήσεις, έλα να κάνουμε κούνια.

Οι προθέσεις τους είναι καλές, οι προτάσεις τους ποικίλες: οι ζέβρες του προτείνουν να κυλιστούν μαζί στο χώμα, το λιοντάρι να ξαπλώσει, τα παγώνια να βολτάρουν όλοι μαζί καμαρωτά, ο ελέφαντας να χτυπήσει τα πόδια του δυνατά στο έδαφος, ο ιπποπόταμος να κάνει ένα μπάνιο, η βίδρα να πλατσουρίσουν, η ύαινα να γελάσουν δυνατά, ο κροκόδειλος να πάρει ένα υπνάκο, η αρκούδα να δοκιμάσει λίγο μέλι, ο βάτραχος να χοροπηδήσουν, ο σκαντζόχοιρος να χορέψουν. Και όλοι επιμένουν πως έχει νεύρα, άρα πρέπει να τα ηρεμήσει. Ο Τζιμ τους κοιτάζει έκπληκτος, απορημένος – τι κάνει λάθος;

Μήπως όμως άθελά τους γίνονται πιεστικοί; Πόσες προτάσεις μπορεί να αντέξει κανείς; Γίνεται τα νεύρα να φύγουν από την μια στιγμή στην άλλη; Γιατί συνεχίζουν να του υποδεικνύουν πώς να νοιώσει και πώς να φερθεί; Είμαστε όλοι υποχρεωμένοι όταν έχει καλό καιρό να χαμογελάμε; Ο Τζιμ δεν αντέχει άλλο την επιμονή των φίλων του και αρχίζει να βράζει. Καπνοί βγαίνουν από το κεφαλάκι του, η έκφρασή του τα λέει όλα, το κόκκινο χρώμα του θυμού γίνεται το απόλυτο φόντο του, το ξέσπασμά του είναι εκρηκτικό. Φτάνει στο απροχώρητο και … προχωρά να φύγει, να μείνει μόνος του, αφήνοντας τα ζώα έκπληκτα. Θα αναζητήσει μόνος του την εκτόνωση των νεύρων και την ηρεμία, αλλά σε κάθε περίπτωση πρέπει να αποδεχτεί ότι πράγματι έχει νεύρα.

Όμως, μήπως αυτό έπρεπε να έχει γίνει από την αρχή; Αυτό είναι που έχει σημασία, η αναγνώριση και η αποδοχή ενός συναισθήματός και όχι η κατάπνιξή του. Κάθε συναίσθημα πρέπει να κάνει τον κύκλο του και να ολοκληρωθεί, όχι να διακοπεί. Οι φίλοι του ήταν όλοι καλοπροαίρετοι και η έγνοιά τους ήταν πραγματική συγκινητική. Δεν τον αγνόησαν, μόνο θέλησαν να τον «βοηθήσουν» και μάλιστα με πολλές ιδεών γεμάτες με διασκέδαση, χαλάρωση, συμμετοχή. Αλλά δεν γνώριζαν ότι δεν μπορείς να εκβιάσεις ένα χαμόγελο, να επιβάλεις ένα παιχνίδι, να ορίσεις μια χαρούμενη έκφραση. Όλα αυτά είναι πολύτιμα, αλλά πάνω απ’ όλα τα νεύρα και όλα τα συναισθήματα δεν πρέπει να καταπιεστούν και να θαφτούν, μόνο να γίνουν δεκτά και να ξεθυμάνουν.

Όπως, λοιπόν, υπάρχουν ημέρες γεμάτες χαρά, ευφορία ή υπερηφάνεια, θα υπάρχουν και μέρες με λύπη, φόβο ή … νεύρα! Και τότε, θα έχουμε κάθε δικαίωμα να τα καλωσορίζουμε, να τα γνωρίζουμε, να τα αφήνουμε να ξεσπάσουν, προστατεύοντας φυσικά πάντα τον εαυτό μας και τους άλλους, να ζητάμε να αποσυρθούμε και να μείνουμε λίγο μόνοι μας και να μην υποχρεωνόμαστε να τα ξεχάσουμε και να τα διώξουμε άμεσα. Τότε τα νεύρα θα πάρουν τον χρόνο τους και αργά ή γρήγορα θα καταλαγιάσουν. Όσο για τους φίλους μας, θα τους εξηγήσουμε και θα μας καταλάβουν, όπως εδώ ο Νόρμαν, ο καλός φίλος του Τζιμ, που τελικά έχει κι αυτός ένα δυσάρεστο συναίσθημα εξαιτίας ενός ατυχήματος, όταν χόρεψε με τον σκαντζόχοιρο. Οι δυο φίλοι τώρα μπορούν να καθίσουν δίπλα δίπλα, να καταλάβουν ο ένας τον άλλο, να σιωπήσουν. Γιατί, τελικά, η εκτόνωση ενός «αρνητικού» συναισθήματος, μπορεί να γίνει με παρέα, εφόσον συμφωνούν και οι δυο!

Ο εικονογράφος Max Lang σχεδιάζει κωμικές ζωικές μορφές, επιλέγοντας γήινα χρώματα, και καταφέρνει να δώσει πολύτιμη ελαφρότητα σε μια ιστορία που δεν έχει χαμόγελα αλλά, χάρη και στην πένα του, οδηγεί σε αυτά.

Εικονογράφηση Max Lang. Εκδ. Παπαδόπουλος, 2020, σελ. 40, μτφ. Μαρία Αγγελίδου, Άγγελος Αγγελίδης [Grumpy Monkey, 2018]

Ηλικίες: 3+ αλλά και πάλι η δίχρονη αναγνώστρια του Πανδοχείου λατρεύει (και μιμείται) τον Τζιμ.

Δημοσίευση και στο Πανδοχείο των παιδιών, εδώ.