Μαρία Γιαγιάννου – Η κουνελόσκαλα

Σταθμοί και σκαλοπάτια μιας πολύτιμης φιλίας

Τα βιβλία της Μαρίας Γιαγιάννου (έχουμε ήδη παρουσιάσει την Οικογένεια δωματίου και το Έχω έναν καλό παππούα, εδώ και εδώ, αντίστοιχα) έχουν μια σπάνια ιδιαιτερότητα. Έχουν ιστορίες που από την μία δεν τσιγκουνεύονται σε λέξεις, πλοκή και μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία με αρχή, μέση και τέλος, και από την άλλη δεν έχουν ως πυρήνα τους ένα συγκεκριμένο θέμα αλλά περισσότερα. Αν προσθέσουμε και την λογοτεχνικότητα που αβίαστα εισχωρεί στην γραφή της, τότε η συνολική αίσθηση μετά την ανάγνωση είναι εξαιρετικά δυνατή. Η Κουνελόσκαλα έχει όλα τα παραπάνω αλλά και κάτι επιπρόσθετο: μας συστήνει μια σειρά σημαντικών προσώπων της νεότερης Ιστορίας, τα οποία δεν μας υπάρχουν μόνο ως αναφορές αλλά συμμετέχουν τα ίδια στην ιστορία!

Εν αρχή λοιπόν ην ο Τρούφης, ένας συμπαθέστατος κούνελος που χαίρεται την ζωή μαζί με τον κηπουρό πατέρα του και την …πιλότο μητέρα του, ενώ διαθέτει ένα σπάνιο χάρισμα: μπορεί, αν και όποτε θελήσει, να τεντώσει τα αυτιά του σε τέτοιο μάκρος ώστε να γίνουν σκάλα! Δεν αρκεί παρά το συνθηματικό «σκαλ-σκαλ!» και η σπάνια κουνελόσκαλα μόλις έχει δημιουργηθεί. Το αγρόκτημα της οικογένειας περιλαμβάνει ένα γραμματόδεντρο, ένα χρωματόδεντρο κι ένα αριθμόδεντρο, αλλά ο Τρούφης θέλει και ένα μουσικόδεντρο, ώστε οι νότες μαζί με τα γράμματα, τα χρώματα και τους αριθμούς να συμπληρώσουν το καρέ των πρώτων του γνωστικών και αισθητικών εμπειριών. Οι γονείς του προτείνουν να πάει μόνος του στην αγορά όπου και θα βρει την σχετική πωλήτρια. Να λοιπόν η ευκαιρία για την πάντα δύσκολη μα απαραίτητη στιγμή της μοναχικής αναχώρησης του παιδιού, για την πρώτη του γνωριμία με τον κόσμο.

Καλόκαρδος και ενσυναισθητικός, ο Τρούφης γνωρίζει μια σειρά από ιδιαίτερες ιστορικές προσωπικότητες, για τις οποίες πάντα δείχνει ενδιαφέρον και προθυμία να βοηθήσει, καθώς τις συναντά σε μια δύσκολη συναισθηματική τους στιγμή. Πώς να μην κλαίει ο επιστήμονας Νεύτων, αφού του έπεσε ένα μήλο στο κεφάλι και, πλέον, με την ανακάλυψη του νόμου της βαρύτητας, δεν μπορεί καν να ανέβει ως το δεντρόσπιτό του;  Πώς να μην στενοχωριέται η ζωγράφος Φρίντα όταν δεν μπορεί να τεντωθεί για να ζωγραφίσει το πάνω μέρος του πίνακά της; Πώς να μην προβληματίζεται ο ποιητής Οδυσσέας όταν πότισε μεν την τρελή ροδιά του αλλά του τελείωσε το φως κι έμεινε απότιστο το φωτόδεντρό του; Πώς να μην φοβηθούν τα αξιαγάπητα Τρελόσωστα τερατάκια (βαφτισμένα από έναν στίχο του Νίκου Καρούζου!), όταν αδυνατούν να σκαρφαλώσουν στον ανάποδο τρίγωνο λόφο όπου ζουν;

O Τρούφης ενδιαφέρεται να τους γνωρίσει όλους και προσφέρει την πολύτιμη σκάλα του, ενώ φεύγει με μικρά αλλά πολύτιμα αντίδωρα. Υπάρχει βέβαια και εκείνος που δεν χρειάζεται καμία βοήθεια, όπως ο Επίκουρος, που απλά τον προσκαλεί να απολαύσει τα αγαθά του κήπου του και, στο τέλος της διαδρομής, η σοπράνο Μαρία του προσφέρει τις νότες με αντάλλαγμα τα παραπάνω δωράκια. Ο ευγενής κούνελος επιστρέφει στο σπίτι με πλούσιες εμπειρίες και διαπιστώνει ότι το αεροπλανάκι των γονιών του βρίσκεται παγιδευμένο σ’ ένα σύννεφο. Η κουνελόσκαλα όμως δεν μπορεί να υψωθεί, εξαιτίας της εξαντλητικής της ημέρας. Σε αυτή την δύσκολη στιγμή εμφανίζονται όλοι οι παραπάνω φίλοι και γίνονται με την σειρά τους σκαλοπάτια, ανεβάζοντας τον ως ακροβάτες μέχρι τον ουρανό.

Μιλάμε για μια χορταστική περιπέτεια: είναι η πρώτη μεγάλη μοναχική περιπλάνηση ενός μικρού ήρωα, είναι η γνωριμία με τόσο ενδιαφέρουσες προσωπικότητες της φιλοσοφίας, των επιστημών και των καλών τεχνών, είναι το μοίρασμα των πολύτιμων αποσταγμάτων τους, είναι η προσφορά της βοήθειας στον άλλο και η αναπάντεχη ανταπόδοσή της, είναι η δημιουργία της φιλίας, που είναι «η πιο γερή, η πιο σταθερή και η πιο όμορφη σκάλα του κόσμου». Τα ευσύνοπτα, ευφάνταστα και διακριτικά βιογραφικά του κύκλου των φίλων, πρόσφορα για περαιτέρω γνωριμία, αλλά και τα εσώφυλλα με το επιτραπέζιο παιχνίδι ολοκληρώνουν ένα βιβλίο-εμπειρία!

Εικονογράφηση: Κώστας Θεοχάρης

Εκδ. Καλέντη, 2021, σελ. 48.

Ηλικίες: 4+ αλλά και εδώ η δυομισάχρονη αναγνώστρια το αρπάζει από την Κάτω Βιβλιοθήκη και το φέρνει περιχαρής στην στοίβα της εσπερινής ανάγνωσης.

Δημοσίευση και στο Πανδοχείο των παιδιών, εδώ.

Πέννυ Κρανά – Χριστούγεννα ξανά;

Η χρονιά με τα δυο Χριστούγεννα!

Να και ένα ιδιαίτερα πρωτότυπο βιβλίο για τα Χριστούγεννα, και μάλιστα πρωτότυπο από κάθε πλευρά. Καταρχήν, μιλάμε για διμερές βιβλίο, καθώς παράλληλα εξελίσσεται μια ιστορία και από κάτω ή στη διπλανή σελίδα καλείται ο αναγνώστης να απαντήσει σε μια ερώτηση σχετικά με αυτήν, όσον αφορά την δική του ζωή, αλλά και να προβεί σε κάποια δραστηριότητα, όπως π.χ. να καταγράψει κάποια λίστα. Έτσι οι αναγνώστες καλούνται με δυο τρόπους να συμμετάσχουν στην ιστορία, ως ακροατές τεταμένης προσοχής αλλά και ως ψύχραιμοι καταθέτες δικών τους εμπειριών.

Τι συμβαίνει λοιπόν (στο μισό) εδώ; Μια μεγάλη αλυσιδωτή παρεξήγηση που κανείς δεν έχει ως τώρα διανοηθεί. Όλα ξεκινάνε από την αλήθεια ότι ο Άγιος Βασίλης είναι απολύτως φυσιολογικός, συνεπώς έχει και ημέρες με νεύρα. Μια τέτοια μέρα αποφασίζει να πάρει το έλκηθρο και να φύγει για μια βόλτα, έξω από τον Βόρειο Πόλο. Θα προσέχει, φυσικά, μην τον δει κανείς, άλλωστε ποιος κοιτάζει ψηλά στον ουρανό κι όχι σε οθόνες; Η ομορφιά της γης στο φως της ημέρας τον παρασύρει και χωρίς να το καταλάβει βρίσκεται σε κατοικημένες περιοχές. Και είναι θέμα χρόνου ένα μικρό αγόρι που βαριέται να διαβάσει κάπου σε κάποια ορεινή πόλη, να σηκώσει το κεφάλι του στον ουρανό και να τον δει.

Μετά η σειρά των αλυσιδωτών γεγονότων είναι καταιγιστική. Δεν θα τρέξει να το πει στην οικογένειά του; Δεν θα βγουν όλοι στο μπαλκόνι; Δεν θα πειστούν ότι εκείνοι έκαναν λάθος και πλησιάζουν τα Χριστούγεννα; Δεν θα τους ακούσουν και οι γείτονες; Δεν θα τρέξουν όλοι στο σούπερ μάρκετ για τα καθιερωμένα; Δεν θα ανταποκριθεί στην ζήτηση ο διευθυντής του; Δεν θα γίνει και ο σχετικός στολισμός; Όλα αυτά συμβαίνουν και το ντόμινο των εορταστικών προετοιμασιών συνεχίζεται: Θα ενημερωθεί ο δήμαρχος και θα ανταποκριθεί άμεσα, η μπάντα θα αρχίζει να παίζει στους δρόμους, θα λάβει γνώση ο τοπικός βουλευτής που θα σπεύσει πρώτος να τηλεφωνήσει στον πρωθυπουργό. Υπάρχει περίπτωση να έγινε κάποιο λάθος; μα όχι, το αστεροσκοπείο της πόλης κι ένας περαστικός πιλότος  επιβεβαιώνουν την πτήση του Άγιου Βασίλη!

Έτσι γίνεται η επίσημη κήρυξη των Χριστουγέννων, που θα απλωθεί πρώτα στις γειτονικές χώρες και ύστερα σε όλες τις υπόλοιπες. Και αν νομίζαμε πως αρκεί αυτή η μεταδοτική πλάνη, υπάρχει και συνέχεια: καθώς ο Άγιος Βασίλης βλέπει φωτισμένη ολόκληρη τη γη, θεωρεί πως το διάστημα κατά το οποίο ηρεμούσε ήταν πολύ μεγάλο, πως χωρίς να το καταλάβει έλειπε πολύ καιρό, και σπεύδει να ετοιμάσει τα δώρα, τόσα παιδιά θα περιμένουν! Την στιγμή που στις ειδήσεις παίζει το χριστουγεννιάτικο διάγγελμα, το έλκηθρό του ξεκινάει στην ώρα του. Όμως, ξεχάσαμε ότι είναι καλοκαίρι; Και δεν είναι που ο καημένος ο Άγιος Βασίλης σκάει μέσα στα ζεστά του ρούχα, είναι και που ξημερώνει νωρίς και δεν μοιράστηκαν όλα τα δώρα. Θα καταφέρει να τα προλάβει, δημιουργώντας την σπανιότερη χρονιά της Ιστορίας, αυτή με τα δυο Χριστούγεννα;

Και όσο κι αν η αγωνιώδης ιστορία μας κρατά σε εγρήγορση, οι σχετικές ερωτήσεις στην διπλανή σελίδα, πάντα σε συνάρτηση με αυτήν, ευπρόσδεκτα επιβραδύνουν τον ρυθμό: Τι απίθανο μπορείς να καταφέρεις; Τι σε κάνει να νευριάζεις; Υπάρχει είδηση που δεν θα πίστευες ποτέ; Πότε μετάνιωσες τελευταία φορά που θύμωσες με κάποιον ή κάτι; Είσαι ποτέ απόλυτα βέβαιος για κάτι; Αν ανέβεις σε μια καρέκλα δεν βλέπεις διαφορετικά τα πράγματα; Και φυσικά δεν λείπει η ερώτηση για μια αγαπημένη χριστουγεννιάτικη ανάμνηση αλλά και άλλα. Και σα να μην έφταναν αυτά, το βιβλίο είναι δίγλωσσο, με παράλληλη μεταγραφή του κειμένου και στα αγγλικά, εγγύηση αγαπημένης γλωσσικής άσκησης για το άμεσο μέλλον. Τόσα πολλά σε λίγες σελίδες!

 Εικονογράφηση: Μιμίκα Καπούλα

Επιμέλεια – Προσθήκη δραστηριοτήτων: Άννα Αθανασιάδου

Εκδ. The Book Project, [B΄ έκδ.] 2023, σελ. 27. Μετάφραση: Ναταλία Μίτρε Ζαμπά. [Τετράγωνο σχήμα, μαλακό εξώφυλλο].

Ηλικίες: 6+

Δημοσίευση και στο Πανδοχείο των παιδιών, εδώ.