Η φαντασμαγορία μπορεί να έχει βάθος και ουσία!

Για δεκαετίες ολόκληρες το τσίρκο κυριαρχούσε στην συνεπαρμένη συλλογική μνήμη των παιδιών και δεν αναφέρομαι στα τσίρκο που βασάνιζαν τα ζώα και τα οποία ευτυχώς [εξ]αφανίζονται οριστικά και αμετάκλητα, αλλά στην αγνή, με αληθινό λόγω ύπαρξης μορφή του: σε αυτήν που περιλαμβάνει ακροβάτες, ζογκλέρ, μάγους, χορευτές και κλόουν. Κι αν οι τρεις τελευταίες κατηγορίες συνεχίζουν με κάποιο τρόπο να εμφανίζονται αραιά και που στην μοντέρνα ζωή, οι ακροβάτες και οι ζογκλέρ επί το πλείστον παραμένουν δεμένοι στο περιβάλλον μιας μεγάλης χρωματιστής τέντας και μιας μυσταγωγικής παράστασης για όσους τυχερούς μπορούν να είναι παρόντες.

Σκεφτόμουν τα παραπάνω με αφορμή δυο σημαντικές εμπειρίες: την επίσκεψη στην υπέροχη παράσταση του Τσίρκο Bonaccini σε μια αλάνα δίπλα στη θάλασσα του Ηρακλείου και στην ανάγνωση αυτού του βιβλίου. Κι αν η πρώτη μού υπενθύμισε πως οι ακροβάτες δεν θα πάψουν να συγκινούν τόσο εμάς των πέντε προς έξι δεκαετιών όσο και τις πλέον μικρές ηλικίες, η δεύτερη καλύπτει μια μεγάλη έλλειψη: πότε άλλοτε διαβάσαμε ένα βιβλίο με τέτοιους ήρωες;

Εδώ είμαστε! Ιδού ένα βιβλίο καμωμένο με ακροβάτες και γεμάτο ζωγραφιές με τις ακροβασίες τους αλλά και τα θεαματικά επιτεύγματα των ζογκλέρ. Αλλά δεν πρόκειται μόνο για την πολυπόθητη πρωτοτυπία του θέματος αλλά και για την πρωτοτυπία των εικόνων, καθώς οι μορφές τους αποδίδονται με έναν ιδιαίτερο τρόπο, γεμάτες από πλήθος χρωματικών τμημάτων, προσκαλώντας τον ίδιο τον αναγνώστη να διακρίνει τις επί μέρους λεπτομέρειες και τις μεταξύ τους διαφορές. Και τι δεν συμβαίνει εδώ! Γυναίκες και άντρες θαυματουργούν με στεφάνια, κορίνες και μπάλες, σχοινιά και κούνιες, πιάτα σε ραβδιά, σανίδες αλμάτων και βάρη.

Όμως το βιβλίο δεν εξαντλείται στην φαντασμαγορία του θεάματος. Οι ομοιοκατάληκτοι στίχοι που πλαισιώνουν τα σχεδόν κινούμενα στιγμιότυπα μπορεί σε πρώτη ματιά να μοιάζουν απλώς συνοδευτικοί αλλά στην ουσία αποκαλύπτουν όλες τις διαστάσεις της ακροβατικής περιπέτειας. Δεν μιλάμε μόνο για την σωματική ικανότητα, το ταλέντο και την χρόνια εξάσκηση αλλά όλες τις αξίες και τις σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των ακροβατών την ώρα που εμείς απλώς θαυμάζουμε τα θαύματά τους. Καθώς έχουν ήδη προηγηθεί η χαρά της συμμετοχής, η τόλμη της δοκιμής και η δικαίωση της ίδιας της ιδέας του παιχνιδιού, στις παραστάσεις τους δικαιώνονται η συνεργασία και η αλληλεπίδραση, η βοήθεια και η αλληλοκάλυψη, η [αυτό]συγκέντρωση και η στοχοπροσήλωση, η συνέχεια της προσπάθειας σε πείσμα κάθε πτώσης, ο προσεκτικός, μελετημένος βηματισμός, η εμπιστοσύνη στον εαυτό και στους συμπαίκτες.

Από την άλλη, είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον το γεγονός ότι οι φιγούρες που βλέπουν τον κόσμο μπρούμυτα, ανάσκελα και ανάποδα, μπορούν και ανιχνεύουν άλλα πράγματα και άλλες όψεις ανείδωτες αλλάζοντας έτσι τον συνήθη, μονοκόμματο τρόπο σκέψης. Και δίπλα τους έρχονται όλα τα δώρα της ζωής που θεωρούμε αυτονόητα: η μουσική, η μελωδία και ο ρυθμός. Με δυο λόγια: η φαντασμαγορία μπορεί να έχει βάθος και ουσία! Ο Κώστας Θεοχάρης  είναι εικονογράφος, designer, καλλιτέχνης και τυπογράφος.

Εκδ. Καλέντης, 2022, σελ. 44

Δημοσίευση και στο Πανδοχείο των παιδιών, εδώ.