Καμίλα ντε λα Μπεντογιέρ – Το μεγάλο βιβλίο του Διαστήματος

Μια πολύχρωμη διαστημική εγκυκλοπαίδεια

Είναι από τα «οξύμωρα» των ηλικιών: το διάστημα που ακόμα και για εμάς τους ενήλικες παραμένει άγνωστο και ακατανόητο, οι δε γνώσεις μας είναι επιεικώς ελλιπείς, για τα παιδιά αποτελεί μια συνεχή πηγή περιέργειας αλλά και περιπέτειας. Και να φανταστεί κανείς ότι ακόμα και σήμερα που, προσωπικά, παραμένω ανίδεος αλλά και έμπλεος δέους για το σύμπαν που μας περιβάλλει, ακόμα θυμάμαι τις πρώτες αισθήσεις από τις εικόνες στις εγκυκλοπαίδειες (η σεληνάκατος στο φεγγάρι, το μαύρο χάος ως φόντο), τις τότε τηλεοπτικές εκπομπές της δεκαετίας του ’70 (Χαμένοι στο Διάστημα, Διάστημα 1999) και την ηλεκτρονική μουσική που συνόδευε τα ανάλογα ντοκιμαντέρ.

Το βιβλίο χωρίζεται σε τέσσερα μεγάλα μέρη. Στο πρώτο μέρος, που τιτλοφορείται «Τι είναι το διάστημα;» τολμούμε μια εισαγωγή στο ίδιο το Σύμπαν, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό. Τι Ιστορία έχει το διάστημα και ποια ουράνια βρίσκονται σε αυτό; Πώς γίνεται η εξερεύνησή του και ποιοι οργανισμοί και επιστήμονες το μελετούν; Μπορεί να υπολογιστεί η έκτασή του; Στη συνέχεια βλέπουμε ολοζώντανη μπροστά μας την Μεγάλη Έκρηξη σε έξι βασικά τμήματα, αλλά και το Ηλιακό μας Σύστημα, με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες. Ακολουθεί η ιδιαίτερη σχέση Γης και Σελήνη και, επιτέλους, μια πρώτη χαρτογράφηση του Νυχτερινού Ουρανού όπως τον βλέπουμε ή μας κρύβεται κάθε νύχτα που κοιτάμε ψηλά. Το κεφαλαίο ολοκληρώνεται με την επιστήμη που επιχειρεί την χαρτογράφηση του Διαστήματος, την περίφημη Αστρονομία, που δεν είναι διόλου μοντέρνα επιστήμη όπως νομίζουν πολλοί.

Τελειώσαμε με το αχανές και ατέλειωτο Διάστημα; Όχι βέβαια, υπάρχει και το Εξώτερο Διάστημα, που έχει την τιμητική του στο δεύτερο μέρος του βιβλίου. Σούπερ Νόβα και Αστεροειδείς, Σπειροειδείς γαλαξίες και Κόκκινοι Γίγαντες και Υπεργίγαντες, Μαύρες Τρύπες και Αστέρες Νετρονίων. Πώς γεννιέται ένα αστέρι και πώς λάμπει ο ήλιος; Από τι αποτελούνται οι γαλαξίες, και πόσοι υπάρχουν στο σύμπαν. Ποια αστέρια παρατηρούμε από τον Βορρά και ποια από τον Νότο; Πώς ταξιδεύουν οι κομήτες και οι αστεροειδείς; Μπορούμε να αλλάξουμε την κατεύθυνσή τους;

Μπορεί το πρώτο μέρος να είχε ένα κατατοπιστικό δισέλιδο για το ηλιακό σύστημα αλλά το τρίτο μέρος μας ταξιδεύει στον καθένα ξεχωριστά αλλά και πέρα από τους γνωστούς πλανήτες ενώ στο τέταρτο και τελευταίο «κεφάλαιο» είμαστε πια παρόντες στην «διαστημική εποχή», γνωρίζοντας τους εξερευνητές του διαστήματος, τα πρώτα ταξίδια στο διάστημα, ενώ περπατάμε στη σελήνη, διαβάζουμε για την ζωή στο διάστημα, εξερευνούμε το «βαθύ διάστημα», προσπαθούμε να συλλάβουμε οτιδήποτε αφορά το εξώτερο διάστημα και στο τέλος αποκτούμε κι ένα χρήσιμο δισέλιδο λεξικό του διαστήματος, ενώ για το απαραίτητο παιχνίδι προσπαθούμε να εντοπίσουμε τους διάττοντες αστέρες που κρύβονται σε κάθε σελίδα του βιβλίου.

Έξοχα λοιπόν όλα αυτά, με πλήθος στοιχείων και έναν τεράστιο πλούτο πληροφοριών που γίνονται αντιληπτές σε κάθε ηλικία, αλλά και εξειδικευμένων γνώσεων που θα γίνονται απαραίτητες όσο μεγαλώνουν οι αναγνώστες. Όμως είναι η εικονογράφηση που απογειώνει το Μεγάλο αυτό Βιβλίο και μας εκτοξεύει σε ποικιλία εκθαμβωτικών χρωμάτων, σχημάτων και καλοσχεδιασμένων συνδέσεων, με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε μπροστά σε μια πλήρη διαστημική εγκυκλοπαίδεια!

Εικονογράφηση: Άαρον Κούσλεϊ [Aaron Cushley]

Εκδ. Ψυχογιός, 2024, σελ. 64, μτφ. Κωνσταντίνα Γεωργούλια, επιστημονική επιμέλεια ελληνικής έκδοσης Γεωργία Μουτσιανά [Camilla de la Bedoyere – My first book of space, 2024]

Ιστοσελίδα της συγγραφέως: εδώ

Δείγματα γραφής του εικονογράφου: εδώ

Δημοσίευση και στο Πανδοχείο των παιδιών, εδώ.