Κιμ Χίλγιαρντ – Γκρέτελ, το θαυμαστό μαμούθ

Με λίγη βοήθεια από τους φίλους μας

Κατά καιρούς εδώ στο Παιδικό Πανδοχείο καταρτίζονται κατάλογοι με ζώα υπαρκτά, κάποτε υπαρκτά και ανύπαρκτα, που λείπουν από τα ανάλογα βιβλία. Ακόμα περιμένω παραμύθια και περιπέτειες με πρωταγωνιστή τάπιρο, βραδύποδα, ζεμπού, άι άι, αρμαδίλλος, και άλλα πολλά. Από την προϊστορική δε γειτονιά, μπορεί οι δεινόσαυροι να έχουν ολοκληρωτικά επανέλθει όμως το μαμούθ σπανίως αναφέρεται, καθώς ένας τεράστιος μαλλιαρός ελέφαντας χάνει στα σημεία του θεάματος. Όμως εδώ γίνεται μια πρώτη αποκατάσταση της αδικίας και μάλιστα με μια απολύτως σύγχρονη ιστορία. Γίνεται; Γίνεται…

… καθώς, ως γνωστόν, ο πάγος είναι ικανός να διατηρήσει για αιώνες στην ζεστή του μήτρα πολλά πράγματα και όταν ένα ήσυχο πρωινό σε κάποιο κατάλευκο χιονισμένο Πόλο ένα μεγάλο παγόβουνο σπάει μ’ ένα τεράστιο κράκ, το μαμούθ που φυλασσόταν μέσα και αποτελούσε ήδη ένα έκθεμα με την σχετική πινακίδα, βγαίνει έξω αναφωνώντας «Γεια σου, κόσμε!». H Γκρέτελ, όνομα που της έχει ήδη δοθεί όσο ήταν μέσα στον πάγο, κοιμόταν πάρα πολύ καιρό και η έξοδός της αποτελεί μεγάλη έκπληξη για τους μικρούς λευκούς φτερωτούς εκπροσώπους της τοπικής πανίδας, για να μη μιλήσουμε βέβαια για την έκπληξη που βιώνει η ίδια. Σε κάθε περίπτωση, την υποδέχονται με αγάπη, κρεμάνε πανό καλωσορίσματος, παίζουν μουσική. Κι εκείνη τους φαίνεται καλή, ευγενική, δυνατή και συμπονετική και λέει και τις καλύτερες ιστορίες για καληνύχτα.

Όταν όμως την ρωτούν «πώς είναι να είσαι το τελευταίο μαμούθ πάνω στη γη;», τι να απαντήσει; Έχει ξυπνήσει σ’ ένα κόσμο θορυβώδη, είναι μπερδεμένη, αισθάνεται φοβισμένη, ανήσυχη και λυπημένη, όλα την ίδια στιγμή. Δεν νοιώθει καθόλου θαυμαστή, όπως την αποκαλούν, και δεν θέλει να συμμετέχει στις ασχολίες τους· επιθυμεί απλώς να μείνει μόνη και στην αρχή νοιώθει καλύτερα αλλά σύντομα χειρότερα. Τότε κάνει κάτι γενναίο: δεν κρύβει τα δάκρυά της  και εξομολογείται στους φίλους της ότι δεν είναι καλά. Εκείνοι την ακούνε πολύ προσεκτικά, βάζουν τα δυνατά τους για να απαντήσουν στις ερωτήσεις της, της δείχνουν την τέχνη τους – και στο ερώτημά τους πού ανήκει, της λένε «παντού». Η Γκρέτελ σύντομα βρίσκει νέα πράγματα να ασχοληθεί, ικανοποιεί την περιέργειά της και μοιράζεται και τα ευχάριστα συναισθήματά της με τους φίλους της.

Καμία κατάσταση δεν είναι δραματική αν την εκφράσουμε στους πλησιέστερούς μας, συγγενείς ή φίλους· ακόμα και για την Γκρέτελ, που επανεμφανίζεται σ’ έναν κόσμο άγνωστο, χωρίς «ομοίους» της. Σημασία έχει το μοίρασμα των συναισθημάτων, ακόμα κι αν πρόκειται για άγχος, ανησυχία, απόγνωση, λύπη. Και η συνομιλία με τον κύκλο της κάνει θαύματα, όχι μόνο επειδή συναίσθημα εκφρασμένο μετατρέπεται σε κάτι άλλο, αλλά και επειδή αντιλαμβάνεται την θέση της στον κόσμο, μια θέση δίπλα στα άλλα πλάσματα, εκεί όπου είναι απολύτως ευπρόσδεκτη αποδεκτή, όπως αξίζει σε όλους μας.  Αυτοδίδακτη εικονογράφος, η Χίλγιαρντ δίνει στα βιβλία της τον πρωταγωνιστικό ρόλο κάθε φορά και σε ένα διαφορετικό πλάσμα με μεγάλα στρογγυλά μάτια που όλα όμως έχουν ίδια διάθεση να ζήσουν και να χαρούν την ζωή τους.

Εκδ. Ψυχογιός, 2024, σελ. 36, μτφ. Μαρία Παπαδημητρίου [Kim Hillyard – Gretel, the wonder mammoth, 2022]

Ιστοσελίδα της συγγραφέα και εικονογράφου, εδώ

Δημοσίευση και στο Πανδοχείο των παιδιών, εδώ.

Για μια λίστα με τα παιδικά βιβλία που απόλαυσαν οι ίδιοι οι νεαροί αναγνώστες!

Το Πανδοχείο των παιδιών και το Πανδοχείο των μεγάλων, συντάσσουν μια λίστα με τα  βιβλία για παιδιά που εκδόθηκαν τα τελευταία δυο έτη [2023-2024, καθότι αρνούμαστε να δεχτούμε μια σύγχρονη πρακτική σύμφωνα με την οποία ένα βιβλίο έχει άμεσο χρόνο ζωής μόνο 6 μήνες], και τα οποία όμως, προσέξτε, δεν μας ενδιαφέρει να κρίνουν ως σημαντικά οι γονείς ή συγγενείς ή γνώστες του είδους αλλά να έχουν απολαύσει τα ίδια τα παιδιά, να αποτελούν δηλαδή εμφανή τους προτίμηση. Κοινώς, γράψτε μας τα βιβλία που διαπιστώσατε ότι συνάρπασαν τους νεαρότατους αναγνώστες στο μέιλ Lambrossss στο gmail.com, αναφέροντας το όνομα του συγγραφέα, τον τίτλο του βιβλίου, εκδοτικό οίκο, έτος έκδοσης και αναφερόμενη στο βιβλίο ηλικία – εντάξει, τα τρία τελευταία τα βρίσκουμε κι εμείς. Η λίστα θα δημοσιευτεί στις 20 Ιανουαρίου και θα προστεθεί στις δεκάδες άλλες λίστες, που έχουμε συντάξει ως πιστοί λίσταρχοι και μας έχουν φάει την ζωή. Με όλες μας τις ευχές για ένα 2025 κατακλυσμένο από σελίδες, εικόνες, χρώματα, περιπέτειες, λογοτεχνία, γραφή και αναγνωστικές απολαύσεις!