Φίλιπ Μπάντιγκ – Δημοκρατία!

Μια πρώτη πολύτιμη βίβλος για την δημοκρατία

Ποτέ δεν είναι νωρίς για οποιοδήποτε παιδί οποιασδήποτε ηλικίας να γνωρίσει τις αξίες της δημοκρατίας, να κατανοήσει την λειτουργία της και να ασκηθεί στις πρακτικές της. Συχνά δεν αντιλαμβανόμαστε ότι η ίδια η οικογένεια, οι αδελφικές σχέσεις, ο μικρόκοσμος των φίλων, η ευρύτερη κοινωνία της σχολικής τάξης και η συνύπαρξη στο παιχνίδι, όλα αποτελούν μικρούς κύκλους όπου η δημοκρατία μπορεί να θαυματουργήσει αλλά και να πλάσει έναν πολύτιμο τρόπο σκέψης.

Ο συγγραφέας και εικονογράφος εδώ βάζει ένα μεγάλο στοίχημα: να παρουσιάσει με εικόνες κατάλληλες, κάποτε και μεταφορικές, κάθε κρίσιμο στοιχείο της δημοκρατίας. Τι είναι η δημοκρατία; Πώς γίνεται όλοι οι άνθρωποι να διαμορφώνουν τους κανόνες και να αποφασίζουν για την ζωή τους, σε σημείο να μιλάμε για έναν λαό που κυβερνάται αλλά και κυβερνά; Πώς λειτούργησε στην Αρχαία Αθήνα; Μπορούμε σε δυο σελίδες να δούμε μια σύντομη ιστορία της δημοκρατίας ανά τον κόσμο;

Τα δικαιώματα που ισχύουν για όλους, η προσφορά και η συμμετοχή του καθενός, σημαντικές έννοιες όπως ισότητα, ασφάλεια, ελευθερία, προσωπική φωνή, το αδιανόητα καθυστερημένο δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες, η επιλογή των ανθρώπων που κυβερνάνε και η λειτουργία των εκλογών, άλλα συστήματα διακυβέρνησης για την απαραίτητη σύγκριση (μοναρχία, ολιγαρχία, ολοκληρωτισμός, αναρχισμός) αλλά και ειδικότερα θέματα όπως η εθνική διακυβέρνηση, η πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια τοπική αυτοδιοίκηση, όλα παρουσιάζονται με εύληπτο και πολύχρωμο τρόπο αλλά και μερικές ωραίες παρομοιώσεις όπως η δημοκρατία ως ένα φυτό, οι σπόροι του οποίου έχουν φυτευτεί πριν από πολύ καιρό, συνεπώς η συμμετοχή όλων στην φροντίδα του ώστε να δρέπουν τους καρπούς του.

Αλλά το κεφάλαιο που πραγματικά μπορεί να μυήσει τους νεαρούς αναγνώστες στην πράξη της δημοκρατίας είναι εκείνο που τιτλοφορείται «Πώς να χρησιμοποιήσεις την φωνή σου». Εδώ ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται πως δεν θα ακουστεί αν δεν μιλήσει και διαπιστώνει ότι μόνο αν έρθει σε επαφή με τους άλλους μπορεί να βοηθήσει να γίνουν αλλαγές, συνειδητοποιώντας την δύναμη των απλών ανθρώπων. Διαβάζει, επίσης πώς μπορεί να δραστηριοποιηθεί, να δημιουργήσει μια έκκληση, να διαμαρτυρηθεί ειρηνικά, ακόμα και να φτιάξει ένα πλακάτ· πώς κατά την έκφραση μιας γνώμης ή μιας διαμαρτυρίας οφείλει να έχει συντομία, ειλικρίνεια και σαφήνεια, να γνωρίζει απόψεις και δεδομένα. Ταυτόχρονα, συμβουλεύεται να ακούει περισσότερο, να αναζητά την αλήθεια, να λειτουργεί με γνώμονα το κοινό καλό, να σκέφτεται προτού μιλήσει, και, σχεδόν προετοιμάζεται να κάνει μια πρώτη αρχή!

Ο συγγραφέας και εικονογράφος κέρδισε το δύσκολο στοίχημα και τώρα είναι η σειρά των αναγνωστών να μυηθούν στο μόνο σύστημα ισότητας, συνεργασίας, αλληλεγγύης και δικαιοσύνης.

Ηλικίες: 7-11

Εκδ. Ψυχογιός, 2023, σελ. 40, μτφ. Ράνια Μπουμπουρή [Philip Bunting – Democracy!, 2023]

Ιστοσελίδα του συγγραφέα και εικονογράφου, εδώ.

Δημοσίευση και στο Πανδοχείο των παιδιών, εδώ