Το ανυπόμονο κορίτσι της βροχής

Επίμονη και ανυπόμονη, η Βασιλού είναι πια για το Πανδοχείο μας μια από τις πλέον αξιαγάπητες ηρωίδες, τόσο για το παρόν βιβλίο, όσο και για την Κίτρινη σημαδούρα, που θα παρουσιαστεί σύντομα. Είναι οι εκφράσεις, οι φράσεις της, η επιθυμία που εκδηλώνει με τον τρόπο της, ο τρόπος με τον οποίο αναζητά την ικανοποίησή της, η αποφασιστικότητά της να φτάσει ως το τέλος. Και να πεις ότι ζητάει πολλά… εδώ ένα απλό μπλε αδιάβροχο θέλει, να χαίρεται την βροχή καθώς θα γλιστράει πάνω του. Και πώς αλλιώς, αφού είναι λάτρης της βροχής, ενθουσιάζεται με το μυστήριο της προέλευσής της και δεν χάνει ευκαιρία να κλείνει την ομπρέλα και να τσαλαβουτάει στις νερολακούβες.

Μονάκριβη καθώς την έχουν οι γονείς της, θα της το πάρουν το αδιάβροχο αλλά ένα μεγάλο πρόβλημα αναφύεται: δεν βρέχει! Η Βασιλού απορεί (φθινόπωρο γαρ), περιμένει, ανυπομονεί, δεν αντέχει. Όσο κι αν της εξηγούν πως η εποχή δεν εκδηλώνεται με τον ίδιο τρόπο παντού, πως η βροχή πάει όπου θέλει και κάποτε θα έρθει από εκεί και πως στα σίγουρα ακολουθεί ο βροχερός χειμώνας, εκείνη δεν μπορεί να περιμένει. Τα πράγματα χειροτερεύουν όταν βλέπει καλοκαιρία, βόλτες στο πάρκο, ανθρώπους ξαπλωμένους στα γρασίδια. Οι συμμαθητές και η δασκάλα δεν μπορούν να της υποσχεθούν τίποτα. Δεν γίνεται, πρέπει να το δοκιμάσει, να το δει βρεγμένο και αναγκάζεται να μπει στην ντουζιέρα, να δροσιστεί με το λάστιχο, να σταθεί μπροστά στους μηχανισμούς αυτόματου ποτίσματος! Και φυσικά στις ζωγραφιές της κυριαρχούν κεραυνοί και μπόρες.

Όμως η απογοήτευση παραμένει κι όταν οι γονείς της αστειευτούν μ’ έναν παραδοσιακό χορό της βροχής, η Βασιλού στενοχωριέται. Αλλά και αντιλαμβάνεται ότι πολλά πράγματα δεν είναι στο χέρι μας, ότι τις περισσότερες φορές δεν μπορούμε να εκβιάσουμε τα πράγματα να συμβούν. Και όταν τελικά μετά από άνυδρες μέρες η βροχή φτάσει με τις πρώτες της ψιχάλες και οι γονείς σπεύσουν να την πάρουν για βόλτα, η απρόβλεπτη όπως όλα τα παιδιά δεσποινίς θα προτιμήσει να … τελειώσει το παζλ της! Εκπλήσσεται μάλιστα που η βροχή ήρθε σε κάπως ακατάλληλη στιγμή. Και όταν χαρούν και χορτάσουν τις πρώτες βροχές, η Βασιλού θα γκρινιάξει: πόσο θα βρέχει ακόμα; Κι εμείς που ζούμε για τα καλά ανάλογες συμπεριφορές από τα παιδιά, χαμογελάμε, γελάμε και βεβαιωνόμαστε για ένα ακόμα στοιχείο της παιδικής ιδιοσυγκρασίας.

Παίρνουμε όμως κι εμείς ένα τρυφερό μάθημα πως όσο κι αν συχνά κολλάμε σε μια έντονη επιθυμία μας που καταλαμβάνει όλο τον καθημερινό μας διανοητικό χώρο, μπορούμε άμεσα να ξεκολλήσουμε, αρκεί να αφοσιωθεί κάπου αλλού η προσοχή μας. Και σε κάθε περίπτωση, όταν δεν μπορούμε να αλλάξουμε τα πράγματα, ας τα αποδεχτούμε κι ας ζήσουμε όσο γίνεται καλύτερα με αυτά.

Είναι πάντα απολαυστική η εικονογράφηση της Ίριδος Σαμαρτζή, αυτές οι ελαφρώς (υπερ)ρεαλιστικές αποδόσεις μορφών και αντικειμένων, η ισόποση μοιρασιά των χρωμάτων, η παλέτα των εκφράσεων στα πρόσωπα, η γλυκιά αυταπάτη ότι μπορούμε κι εμείς να σχεδιάσουμε κόσμους ολόκληρους με έναν απόλυτα προσωπικό τρόπο που όμως γίνεται απολύτως πειστικός. Όπως προαναφέραμε, δεν τελειώσαμε με την Βασιλού – μας έρχεται σύντομα με νέες απαιτήσεις, από το ίδιο δημιουργικό δίδυμο!

Εικονογράφηση: Ίρις Σαμαρτζή

Εκδ. Ηλίβατον, 2021, σελ. 48.

Δημοσίευση και στο Πανδοχείο των παιδιών, εδώ.

Η λύση μιας ιστορικής παρεξήγησης!

Αυτά τα βιβλία για παιδιά έχουν μια παρενέργεια που θα έπρεπε να γράφεται στο οπισθόφυλλο: το γεγονός ότι αρκεί μια φράση ή μια εικόνα τους για να ξυπνήσουν μνήμες παραχωμένες στα βάθη των βαθών. Η ολική επαναφορά μπορεί να αφορά ένα ξεχασμένο τραγούδι, μια ατάκα των γονέων, μια αστεία παραλλαγή λέξης που με διασκέδαζε πριν δεκαετίες, οτιδήποτε. Εδώ θυμήθηκα δυο τρεις κόλλες χαρτί με δαχτυλογραφημένα σε μισομελανιασμένη γραφομηχανή πέντε χριστουγεννιάτικα τραγούδια. Τα Κάλαντα, το “opening” Άγια Νύχτα, το θριαμβικό Έλατο, κάτι Χιόνια στο καμπαναριό και τελευταίο το Πάει ο παλιός ο χρόνος.

Αυτό είχε σαφώς πιο ενδιαφέρουσα μελωδία, ταιριαστή με ακορντεόν σε κάποια πλανόδια μπάντα ή σε θεατρική σκηνή. Ήταν όμως οι στίχοι που με είχαν ρίξει σε περίσκεψη. Γέρε Χρόνε φύγε τώρα, πάει η δική σου η σειρά. Το καταλάβαινα ότι ήταν η ώρα να αποσυρθεί αλλά γιατί να φύγει πριν αρχίσει η γιορτή; Αντιλαμβανόμουν ότι δεν υπάρχει κανένας χρόνος με μορφή ανθρώπου, όμως εφόσον αναφερόταν στο τραγούδι τον έκανα εικόνα και ήταν στενάχωρο. Όλα αυτά στην αίθουσα του 110^ου Δημοτικού Σχολείου, στην Φωκίωνος Νέγρη, με τον δάσκαλο να κουνά μαεστρικά το χέρι του ενώ το βλέμμα του χανόταν κάπου έξω μακριά, σίγουρα πάνω από τις ταράτσες της Κυψέλης. Τελικά πάει ο παλιός ο χρόνος;

Την ίδια απορία διαβάζω σε αυτό το εξώφυλλο, με το ρολόι του να δείχνει 00 και κάτι. Ο μικρός Δημήτρης απορεί και ενίσταται: δεν έχει τίποτα με τον καινούργιο χρόνο, αγαπά όμως υπερβολικά τον παλιό και δεν θέλει να τον διώξουν. Υπάρχει περίπτωση να σωθεί αν βγουν οι μπαταρίες από τα ρολόγια, αλλά πώς να γίνει και με όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές; Να προσποιηθεί ο ίδιος ότι δεν άλλαξε κάτι και δεν συνέβη τίποτα; Να απαρνηθεί τα έθιμα, τα κάλαντα, την αγωνία για το φλουρί, για την γεύση της φετινής βασιλόπιτας; Η επίσκεψη του φίλου του Γιάννη, μαιτρ των μαθηματικών, ίσως βοηθήσει την κατάσταση: τα παράθυρα πρέπει να μείνουν κλειστά, πόσο μάλλον όταν το άνοιγμά τους αποτελεί συνήθεια της μητέρας του, [υποτίθεται] για να μπει ο χρόνος!

Μια σειρά γεγονότων κλιμακώνει την κατάσταση: οι φίλοι διασκεδάζουν αμέριμνα, ο Δημήτρης δεν βρίσκει το κλειδί του δωματίου του ώστε να αποτρέψει το άνοιγμα του παραθύρου, η γιαγιά κάθεται στο πιάνο με την δυνατή φωνή της, ακούγεται το Πάει ο παλιός ο χρόνος… κι εκεί ο νεαρός ξεσπάει. Γιατί να πρέπει να αποχωριστούμε μια χρονιά; Αν μετρήσουμε όσα μας χάρισε, σίγουρα θα φτιάξουμε μια γεμάτη λίστα.  Ένα ταξίδι, μια αξιομνημόνευτη βόλτα, ένα άθλημα, δεκάδες μπάνια και παγωτά, μερικές αξέχαστες αναγνώσεις, μια ανακάλυψη, ένα δώρο, η σωτηρία ενός ζώου. Πώς τα διώχνουμε όλα αυτά; Η μητέρα του βρίσκεται εκεί για να τον καθησυχάσει: Κανείς χρόνος δεν φεύγει, αφού όσα ζήσαμε συνεχίζουν να υπάρχουν· ο νέος χρόνος σου δίνει την ελπίδα ότι μπορείς να τα συνεχίσεις και να κάνεις άλλα τόσα. Αλλά πάνω απ’ όλα, σου προσφέρει ακριβώς αυτό που είναι, έναν ολοκαίνουργιο χρόνο, όλο δικό σου! Και τα δώρα που παίρνει ο μικρός ήρωας, ορισμένα άυλα και αναπάντεχα, αποτελούν την πρώτη απόδειξη!

Να είχα κι εγώ ένα τέτοιο μικρό βιβλίο τότε, ακριβώς όπως αυτό, μικρό αλλά πολύτιμο, σε αποχρώσεις πρασίνου, πετρόλ, γαλάζιου και κόκκινου, με εικόνες τόσο απλές και τόσο εκφραστικές!

Εικονογράφηση: Γιώτα Κοκκόση

Εκδ. Υδροπλάνο, 2023, σελ. 32 [μαλακό εξώφυλλο]

Δημοσίευση και στο Πανδοχείο των παιδιών, εδώ.