Πανδοχείο

Όπως θα έλεγε και το γνωστό ανέκδοτο… ποιος είναι αυτός δίπλα στην Dulce Pontes; Λοιπόν, πρέπει κάποτε ν’ αποδοθεί δικαιοσύνη για τον μαέστρο. Όλοι τον λένε μεγάλο και κορυφαίο, αλλά ζήτημα να έχουν ακούσει το ένα εικοστό από τις αμέτρητες δημιουργίες του. Το εκπληκτικότερο στην περίπτωσή του βέβαια δεν είναι ο αριθμός των πεντακοσίων και παραπάνω σάουντρακ· άλλωστε δεν είναι λίγοι οι scorers που χτυπάνε τριψήφιες κυκλοφορίες. Είναι το ότι για όσα αδιάφορα κι ανέμπνευστα σάουντρακ έχει φτιάξει (και δεν είναι λίγα), έχει τα αντίστοιχα πανέμορφα, σε μια μάλλον ανεπανάληπτη αναλογία.

Η σχετική βιομηχανία βέβαια μένει αδικαιολόγητα προσκολλημένη στον προ τεσσαρακονταετίας κόσμο του: ακόμα εκδίδονται συλλογές του που περιλαμβάνουν χιλιοπαιγμένες και καταγνωστές συνθέσεις του, κυρίως τις γουέστερν! Όμοια περίπτωση με τον Piovani: έχει φτιάξει μοναδικές κινηματογραφικές μουσικές και για όποιο σκηνοθέτη μπορεί κανείς να φανταστεί, το ίδιο και για καμιά 50αριά θεατρικές παραστάσεις, κι ο ευρύς κόσμος τον γνωρίζει μόνο από το μετριότατο La vita e bella, άντε κι απ’ το Kaos. Αισθάνομαι πάντως μια διαφορά ανάμεσα στους δύο Ιταλούς που αδυνατώ να εξηγήσω ή να επιχειρηματολογήσω σχετικά: ο Νικόλα βάζει μουσική υπόκρουση στις μνήμες και τις εικόνες μου, ο Έννιο στα συναισθήματα και τις συγκινήσεις μου. Είναι τυχαίο που ο Τορνατόρε διαλέγει μόνο αυτούς κι ότι αυτοί του δίνουν τον καλύτερο τους εαυτό; Και το τυχαίο αυτό παράδειγμα δεν είναι το μόνο που μπορώ να σκεφτώ.

Για την Dulce ας αποφύγουμε να εγκωμιάσουμε πολλά, γιατί φοβάμαι πως θα ολισθήσουμε στην αναπόφευκτη «έθνικ» οπτική: α, τι ωραία γλώσσα «εξωτική», α, τι μαγευτική χώρα η Πορτογαλία της, α, πόσο μυστηριώδης μα και κοντινή μας η κουλτούρα της, πόσο αγαπούμε τα fados (το εξωτικό που λέγαμε) και πόσο έχουμε γοητευτεί από τον Φερνάντο με τους δέκα ετερώνυμους και τον Ζοζέ που έφυγε με την Πέτρινη Σχεδία προς άλλες Αζόρες. Πάντως η Δουλτσινέα έχει, αναπόφευκτα, επιρροή μα όχι αντιγραφή από την Amalia Rodriguez, παρόλο που ο χαρακτηρισμός της ως νέα Αμαλία δείχνει την εκτίμηση του κοινού της χώρας της. Κυκλοφόρησε τα Lagrimas (1996), Caminhos (1998), A Brisa do Coracao (2000), Lusitania (2000), O Primeiro Canto (2001) κι ένα πρώιμο Best (2003), αφού πρωτοπέρασε από έργα, τηλεόραση και ευρωπαϊκούς διαγωνισμούς.

Έτσι σε τούτο το δίσκο – εναγκαλισμό των δύο προσώπων (που αμφότερα δηλώνουν πως ήθελαν από καιρό πολύ να συνεργαστούν) τίποτα δεν είναι απρόβλεπτο. Η φωνή της Pontes κάνει τη διαφορά στα μαγικά θέματα του θείου Έννιο. Τα τελευταία όταν ενδύονται με φωνή παίρνουν μια άλλη, εξίσου δραματική διάσταση, ακούγονται αλλιώς. Πόσο μάλλον τώρα, που με τούτη τη διαπεραστική φωνή ακούγονται διπλά αλλιώς, όταν δε άδονται με την συγκεκριμένη γλώσσα εκεί κι αν γίνονται ιδιαίτερα. Αντίθετα, όταν δοκιμάζει την αγγλική ή την γαλλική γλώσσα, κάτι χάνεται από την ατμόσφαιρα που η ίδια δημιούργησε, κάτι θυμίζει τις ερμηνείες των διαφόρων αμερικανίδων γλυκανάλατων κυριών. Ευτυχώς η πρώτη γλωσσική επιλογή είναι συχνότερη.

Συνεπώς έχουμε την ευκαιρία να μας ξανατρυπηθεί η καρδιά με το μελώδημα του Cinema Paradiso, να μελώσουμε με την ερωτική παράδοση της Κλαυδίας Καρδιναλίας στο ανεπανάληπτο Once Upon A Time In The West, να χαθούμε στα όρη και στα νερά του Νότου με τις νότες του Mission, όλα ούτως ή άλλως κορυφογραμμές του μουσικοκινηματογραφικού είδους. Λείπει βέβαια η άλλη μεγάλη στιγμή του Μεγάλου Αμερικάνου Παραμυθά, του Σέρτζιο Λεόνε, εκείνα τα ελεγειακά κομμάτια από το Once Upon a Time In America. Ασυγχώρητο! Ακόμα όμως και περισσότερο «κλασικά» δείγματα, όπως εκείνο του Moses ή του Chi Mai, αποκτούν άλλη διάσταση με τη φωνή της, εξίσου κινηματογραφική και ταξιδιάρικη. Ωραία θα ήταν ν’ ακούγαμε κι άλλες φωνητικές εκδοχές κινηματογραφικών συνθετών. Θα κέρδιζαν και τα δύο είδη, και φυσικά εμείς.

Πρώτη δημοσίευση εδώ.