John Frusciante – The Empyrean (Record Collection, 2009)

 

Το Song to the Siren του Tim Buckley αποτελεί ένα εκ των ανυπέρβλητων τραγουδιών που γράφτηκαν ποτέ. Δεν το πειράζεις το τραγούδι αυτό, δεν το αγγίζεις, δεν τολμάς να το διασκευάσεις, μόνο εισχωρείς. Εντούτοις μια εξαίρεση συνέβη το 1983, με την ερμηνεία της Liz Fraser των Cocteau Twins, σ’ εκείνον τον θεόσταλτο πρώτο διασκευαστικό δίσκο των This Mortal Coil, It’ll end in tears. Ο John Frusciante τόλμησε φέτος την δεύτερη αποδεκτή εξαίρεση. Πιθανώς την δικαιούται, έχοντας περάσει δια πυρών και αβύσσων. Φυσικά έχουν περάσει πυρκαγιές και θεομηνίες από την εποχή που εύφλεκτος 18άρης εισήλθε στο σύμπαν των Red Hot Chilli Peppers, ξεβράστηκε από την δίνη τους το 1992 και επέστρεψε άλλος και διαφορετικός στην δεύτερή τους ζωή, έχοντας βρει μεγαλύτερη λύτρωση στη ζωγραφική παρά στην ηρωίνη.

Όμως οι προσωπικές του κυκλοφορίες είναι μια εντελώς διαφορετική ιστορία – και πολύ πιο ενδιαφέρουσα από εκείνη των Peppers (και δεν μιλάω για τους έξι συνεχόμενους δίσκους του 2004). Αν ο Frusciante είναι πεπεισμένος για τις θεραπευτικές λειτουργίες της ζωγραφικής, στον δέκατο δίσκο του παρουσιάζει την νέα του προσωπική ηχοκοσμογονία: απρόβλεπτα ηχητικά τοπία, ψυχεδελισμούς, υπερβολές, κιθαρίσματα, λούπες, εύκολες 60ς ποπ, τεχνορόκ διαπλατύνσεις, ύπουλες ξαφνικές στροφές.

Πραγματικές εκλάμψεις εδώ, εκτός από την Σειρήνα, το θρηνητικό μαύρο διαμάντι After the ending, το Central, όπου η αμυδρή χροιά του Peter Hammill εκβάλλει σε ένα οργιώδες ξέσπασμα αντεστραμμένων Peppers, και το μαγικό, αρχικώς σπαράσσον Dark/Light, που διαγράφει την τροχιά του από τους αρτ προγκρεσιβισμούς του Kevin Ayers σε μια α λα Parliament γκοσπελική σόουλ. Κατά τα άλλα βέβαια οι επισκέψεις στις απαγορευμένες επικράτειες του Syd Barrett και του Sky Saxon συνεχίζονται.

Συνηθισμένος στη δισκογράφηση concept ιδεών, ο Frusciante συνδέει στο Empyrean το θέμα της καθόδου στην οποιαδήποτε άβυσσο πριν την αντίστοιχη άνοδο και τον όρο του τίτλου (που χρησιμοποίησαν οι Δάντης, Μίλτον και Κητς για την απόδοση του υψηλότερου δυνατού σημείου στον ουρανό) με τον κεντρικό του alter – hero, ένα πρόσωπο που αποτελείται από δυο χαρακτήρες. Σημειώσεις για τον δίσκο, όπου συμμετέχουν οι Flea, Johnny Marr, Sonus Quartet, Josh Freese, New Dimension Singers και ηχογραφήθηκε από τα τέλη του 2006 ως τις αρχές του 2008, διαβάστε στο http://www.johnfrusciante.com/.

Στα πολύ βαθιά νερά, για άλλη μια φορά.

Μιχάλης Παπαμακάριος – Φυσάει κόντρα. Μουσική Αντίσταση στους καιρούς της παγκοσμιοποίησης και του πολέμου

 

Ήταν τέλη του 2002 όταν κυκλοφόρησε το διπλό The fire this time, μια πρώτη οργανωμένη δισκογράφηση για το Ιράκ του 2003, συνδυάζοντας σημαντικά ηλεκτρονικά ονόματα με τα ηχητικά ντοκουμέντα της τραγικής συγκυρίας (από διηγήσεις της ιστορίας της χώρας μέχρι ηχογραφήσεις από τα πεδία των μαχών και εξομολογήσεις θυμάτων). Από μια άποψη, ήταν η πρώτη μιας σειράς εξαιρετικών συλλογών που δημιουργούσαν το υπόβαθρο μιας νέας πολιτικής μουσικής σκηνής. Ορισμένες από αυτές τις αχανείς αλλά και ναρκοθετημένες (με πολλές παγίδες) περιοχές του σύγχρονου ροκ εντ ρολλ εξερευνά εδώ ο συγγραφέας (γεν. 1968, συνεργ. σε Δίφωνο και ΠΡΙΝ), επικεντρώνοντας κυρίως στην νέα χιλιετία.

Ειδικά κεφάλαια αφιερώνονται στη γενικότερη χρονική πορεία του πολιτικού τραγουδιού από το Γούντστοκ του 1968 στο Σιάτλ του 1999 και την Γένοβα 2001 (με έμφαση στην δεκαετία του ’90 κι έπειτα), στους Mano Negra και Manu Chao και στην πληθώρα των κινήσεων ενάντια στον «ηλίθιο Αμερικανό» Μπους. Ξαναθυμόμαστε την επανασύνδεση της Liberation Music Orchestra υπό τους Charlie Haden και Carla Bley για το free jazz πολιτικό μανιφέστο του Not in Our Name ή τους Punk Voters με τους παλιόφιλους Jello Biafra και Bad Religion αλλά και τη γνωστή συνέχεια: Future Soundtrack of America, Vote for a Change, Rock Against Bush, Fahrenheit 9/11, το μαζικό ρεύμα νέων ντοκιμαντεριστών που εκβλάστησε, Hip Hop Summit Action Network κ.λπ. Σκιαγραφούνται ακόμα, οι μορφές του σύγχρονου αντιπολεμικού τραγουδιού, με μερικές από τις σημαντικότερες συναυλιακές συναθροίσεις, φεστιβάλ, καμπάνιες, κινήσεις (Not In Our Name, Stop the War Coalition κ.ο.κ.), οι πιο απροκάλυπτες προσπάθειες λογοκρισίας, και ο αντίκτυπος των παραπάνω στον ελληνικό χώρο, από τους Δεθελοντές στο low bap.

Το δεύτερο μέρος αφιερώνεται σε συγκεκριμένα ονόματα, με αναφορές στους κυριότερους σχετικούς σταθμούς της πορείας τους: Rage Against the Machine, Chumbawamba, Billy Bragg, Fermin Muguruza (που, μην ξεχνάμε, πως γράφει και τραγουδά στην euskera, τη γλώσσα των Βάσκων), Banda Bassotti, Asian Dub Foundation, FunDaMental, Ska-P, The (International) Noise Conspiracy, Michael Franti (Beatnigs, The Disposable Heroes of Hyphopricy, Spearhead), Rachid Taha (ως κορυφαίος εκπρόσωπος του punk rai), The Dope Poet Society, Dead Prez, System of a Down, Ojos de Brujo, Up, Bustle and Out, Zebda, Los de Abajo, Radio 4, Manic Street Preachers, Godspeed You Black Emperor!, Deus Ex Machina, Active Member. Τέλος, προτείνονται 87 δίσκοι που χαρακτηρίζονται κοινωνικοπολιτικά «μανιφέστα» και οι οποίοι προέρχονται από τα παραπάνω ονόματα και όχι μόνο (Thievery Corporation, Zona Marginal, Motives, ΝΤΜ, Senser, Θανάσης Γκαϊφύλλιας κ.ά.) και, στο τέλος, σχετικές διαδικτυακές διευθύνσεις.

Ίσως κάποια ονόματα (όπως η Crass Records, η Alternative Tentacles, οι Specials) που προκάλεσαν κύμα αφύπνισης στην δύσκολη δεκαετία του ’80 θα άξιζε να αναφερθούν έστω και εν τάχει, αλλά σε μια νέα έκδοση οπωσδήποτε θα πρότεινα μια θέση στον Robert Wyatt που από τότε μέχρι σήμερα εξακολουθεί να συνθέτει σκληρές πολιτικές νότες. Το θέμα σαφώς είναι αχανές και πολυπλόκαμο, όμως εδώ παρουσιάζεται μια πλήρης μαζική εικόνα του σήμερα, με πλήθος ιστοριών, στοιχείων και φωτογραφιών (ζαβολιάρηδες, επτά με τους Active Member;). Και έχουμε συν τοις άλλοις και το ισχυρό σοκ της κυκλοφορίας ενός μουσικού βιβλίου που αφορά το σήμερα κι όχι τα 60ς, τα 70ς ή τα 80ς. Έπρεπε να το καθυστερήσουν, να βγει είκοσι χρόνια μετά, γιατί εδώ εκδοτικώς μόλις αρχίσαμε να ασχολούμαστε με τους Sex Pistols και τους Cure.

Οι Todos Tus Muertos επιλέγουν το πιο σκοτεινό όνομα για να θυμόμαστε Όλους Τους Νεκρούς της Αργεντινής του Βιντέλα, η μπάντα του Manu Chao στέκεται προσοχή σεβασμού καθώς ακούγεται ο λόγος του Marcos πίσω από ένα οργανικό Mentira, ο ίδιος αρνείται να ακουστεί το Me gustas tu στο ελληνικό Big Brother, οι Radio Bemba ζουν και οργανώνουν συναυλίες στις αυτόχθονες κοινότητες των ιθαγενών στην Τσιάπας, σε όλο και περισσότερα μέρη έχει αρχίσει να φυσάει Φυσάει Κόντρα και κάπως έτσι ανοίγουν κι αυτές οι σελίδες.

Εκδόσεις ΚΨΜ, [Σειρά: Ακραία Πολιτιστικά Φαινόμενα], 2006, σελ. 287. Πρώτη δημοσίευση: εδώ. Στις φωτογραφίες: Ojos de Brujo, Billy Bragg.