Εγχείρημα λόγου, τέχνης και λοιπής φαντασίας
Να είσαι ποιητής σημαίνει να είσαι πιο ψηλά/Από τους ανθρώπους! Να δαγκώνεις σαν να φιλάς!/Να είσαι ένας ζητιάνος κι όμως να δίνεις απλόχερα/Σαν βασιλιάς στο Βασίλειο το Εδώ και του Επέκεινα Πόνου // Να έχεις χίλιες επιθυμίες στο απόγειό τους/Κι όμως να μην ξέρεις τι ακριβώς επιθυμείς!/[…]
… έγραφε στο ποίημα Να είσαι ποιητής η Φλορμπέλα Εσπάνκα (Florbela Espanca, 1894 – 1930), μια από τις σημαντικές ποιήτριες της Πορτογαλίας, που αυτοκτόνησε την ημέρα των 36ωνγενεθλίων της, μετά από τρεις γάμους και δυο απόπειρες αυτοκτονίας. Το τεύχος μάς δωρίζει σε εισαγωγή και μετάφραση Αρετής Κελερμένου μια δίγλωσση έκθεση (πρωτότυπο και μετάφραση) τεσσάρων ποιημάτων της ερωτικότατης και υπερευαίσθητης ποιήτριας που δεν συνδέθηκε με κάποιο συγκεκριμένο λογοτεχνικό κίνημα παρά έμεινε κοντά στον νεορομαντισμό και την τεχνική των σοννέτων του Antero de Quental και του φημισμένου Camōes.
Ένα ενδιαφέρον κείμενο από τον Λ.Δ. Παπαδάκη αφορά την μοναδική συνάντηση του εξαντλημένου από την ασθένεια Κ.Π. Καβάφη και του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Μελέτιου Μεταξάκη στο διαμέρισμα του ποιητή στη φτωχική υποφωτισμένη γειτονιά του με τα κακόφημα σπίτια. Στο ισόγειο στεγαζόταν ένας οίκος ανοχής, δυο στενά πιο κάτω ο ναός του Αγίου Σάββα που έφερνε τον ήχο από τις ψαλμωδίες και την μυρωδιά του λιβανιού. Κάτω το μπορντέλο φροντίζει για τη σάρκα· εκεί είναι η εκκλησία που δίνει άφεση στην αμαρτία κι απέναντι είναι το νοσοκομείο όπου πεθαίνουμε, ξεναγούσε τους επισκέπτες του ο τελευταίος Αλεξανδρινός. Πού θα μπορούσα να ζούσα καλύτερα;
Μεταξύ των μελετημάτων, «η μεταφυσική του Τσέχωφ (με αφετηρία το διήγημα «Θάλαμος Νο 6)» από τον Δ.Χ. Μποσινάκη με ενέπνευσε να ξαναδιαβάσω το εξαιρετικό κείμενο. Ο μελετητής μας θυμίζει την τσεχωφική «ήρεμη» περιγραφή της φθοράς και της κατάπτωσης που ακολουθεί την ματαίωση των ανθρώπινων προσδοκιών, σε τέτοιο σημείο που και οι υγιείς φθείρονται, ασυλοποιούνται και καταλήγουν κι αυτοί να γίνουν τρόφιμοι του ασύλου, όπως ο Διευθυντής του Νοσοκομείο γιατρός Αντρέι Εφίμιτς Ράγκιν. Στη θεατρική ενότητα εκδίδεται το έργο Παλαμήδης από την Θάλεια Αργυρού. Στο εισαγωγικό της σημείωμα η συγγραφέας αναρωτιέται γιατί όλοι γνωρίζουμε τον πολυμήχανο Οδυσσέα και όχι τον σοφό Παλαμήδη και γιατί απουσιάζει ο Παλαμήδης από την Ιλιάδα του Ομήρου. Το κενό ήρθε να αναπληρώσει η παρουσία του και στους τρεις τραγικούς που έγραψαν ο καθένας τους τραγωδία με τίτλο Παλαμήδης, με διάσωση ελάχιστων στίχους, που ενσωματώνονται στο έργο της καθώς και μέρη από την Παλαμήδους Απολογία του Γοργία.
Το 1988 στον Κόλπο της Αντίκυρας Βοιωτίας, στα Άσπρα Σπίτια της Παραλίας Διστόμου, στην εργατούπολη που χτίστηκε και κατοικήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960 από τους εργαζόμενους στο εργοστάσιο παραγωγής αλουμινίου, μια παρέα ανθρώπων του βιομηχανικού τοπίου αποφασίσαμε και εκδώσαμε το περιοδικό Εμβόλιμον κάνει τον απολογισμό του είκοσι δύο χρόνια μετά σ’ ένα σύντομο σημείωμα που σηματοδοτεί την ενηλικίωση δημιουργών και δημιουργήματος και ανησυχεί για τα συνακόλουθα ενδεχόμενα που ευτυχώς αποφεύχθηκαν. Περισσότερα για την έκδοση της μοναδικής περίπτωσης του Εμβόλιμου βλ. εδώ.
Στην ποίηση οι Ν. Καντά, Α. Κελερμένου, Κ. Κούσουλα, Χ. Κουτσουμπέλη, Ν. Μάτσης, Σ.Θ. Μαφρέδας, Γ. Μπαζούκης. Γ.Δ. Μπίμης, Ν. Μυλόπουλος, Λ.Δ. Παπαδάκης, Ε. Παρασκευοπούλου, Α. Πετρινόλη, Κ. Ριζάκης, Γ. Τσιρώνης, Σ. Τσιώρος, Λ. Χαλκιαδάκη, Α. Χάνδρας. Στα διηγήματα: Α. Δεσύλλας, Χ. Λιόλιος, Δ. Μαγουλιώτης, Χ. Ξυλινά.
Στις εικόνες: υδατογραφία της Anna Boghiguian για το διαμέρισμα του Καβάφη, FlorbelaEspanca, Γιώργος Χ. Θεοχάρης. Αύριο το 60ό τεύχος.
1 Σχόλιο to “Εμβόλιμον, τεύχος 58-59 (χειμώνας 2009 – άνοιξη 2010)”